Mastic! ~ katarraktisvillage

Mastic!

Pistacia lentiscus var. chia

Εγώ το λέω το Διαμάντι του Αιγαίου!!!


Μέχρι και η Αράχνη Έχει Απλώσει των Ιστό της, Άραγε Μέχρι που Είχε-Έχει Φτάσει η Ιστορία της; και Πόσα Χρόνια πριν ήταν Γνωστή η Μαστίχα;
Θα τα μάθουμε όλα και για να μην είμαι απόλυτος τα περισσότερα δηλ. 


Η Μαστίχα Χίου αποτελεί ένα μοναδικό  προϊόν το οποίο παράγεται μόνο στο νότιο και κεντρικό τμήμα της Χίου. Τα χωριά της περιοχής αυτής ονομάζονται Μαστιχοχώρια . Τα Μαστιχοχώρια αριθμούνταν από 21 έως και 32. Απ’ αυτά όμως άλλα συγχωνεύτηκαν, άλλα εγκαταλείφθηκαν και άλλα έπαψαν να καλλιεργούν σκίνους λόγω της ασήμαντης παραγωγής . Σήμερα  στο σύνολο τους είναι 24.

1)      •           Άγιος Γεώργιος
2)      •           Αρμόλια
3)      •           Βαβύλοι
4)      •           Βέσσα
5)      •           Βουνό
6)      •           Ελάτα
7)      •           Έξω Διδύμα
8)      •           Θολοποτάμι
9)      •           Θυμιανά
10)  •           Καλαμωτή
11)  •           Καλλιμασιά
12)  •           Καταρράκτης
13)  •           Κοινή
14)  •           Λιθί
15)  •           Μέσα Διδύμα
16)  •           Μεστά
17)  •           Μυρμήγκι
18)  •           Νένητα
19)  •           Νεοχώρι
20)  •           Ολύμποι
21)  •           Παγίδα
22)  •           Πατρικά
23)  •           Πυργί
24)  •           Φλάτσια



Το μαστιχόδενδρο ή σχίνος η σκίνος (επιστημονικά Pistacia lentiscus var. chia) είναι ένας θάμνος


αειθαλής ύψους 2-3 μέτρων που αναπτύσσεται αργά για να πάρει την τελική του μορφή ύστερα από 40 – 50 χρόνια, ενώ η παραγωγή Μαστίχας αρχίζει  μετά τον τέταρτο με τον  πέμπτο χρόνο της φύτευσης του. Ο σχίνος είναι ένα ανθεκτικό φυτό που το μόνο που τα τρομάζει είναι η κακομεταχείριση των ανθρώπων.

Η παραγωγή της μαστίχας αποτελούσε μια οικογενειακή ασχολία (Τώρα βλέπουμε πολλούς να έχουν εργάτες ξένους μιας και η οικογένεια έχει ακολουθήσει τον δικό της δρόμο, <<Ξενιτιά, καριέρα, Γηρατειά κοκ>> ) και απαιτεί εργασία και φροντίδα όλη τη διάρκεια του έτους.

Ξεκινώντας από τον Φεβρουάριο με λίπανση των σχίνων και κλαδεύοντας  των Μάρτιο και Απρίλιο τα χαμηλά κλαδιά ώστε να πάρουν συγκεκριμένο σχήμα και να σχηματιστούν δίοδοι για τη διέλευση του αέρα και του φωτός για το στέγνωμα της μαστίχας <ρητίνης>
Από τα τέλη Μαΐου και αρχές Ιουνίου αρχίζει το καθάρισμα των χωραφιών το σκούπισμα
κάτω από τα δέντρα
Και γίνεται ως εξής, με μια σκούπα που φυσάει και με λίγο κόπο η πόλη αναλόγως το χωράφι και την κλήση που έχει γιατί εν είναι πεδινό είναι εντάξει γιατί έχει μόνο τα φύλα που πέφτουν από κάτω,




ενώ εάν είναι κατηφορικό η τα δέντρα είναι γκρεμουλά που λένε  τότε έχουν από κάτω ότι έχει πααρασήσει ολο το χειμώνα   με βροχές και αέρα ο γκρεμός και σταματάνε μα ακριβώς κάτω από τα δέντρα !



και το στρώσιμο με ασπρόχωμα (σκόνη ασβεστόλιθου )



έτσι ώστε οι σταγόνες μαστίχας που τυχόν θα πέσουν στο έδαφος να είναι εύκολο να παραληφθούν από των αγρότη ώστε να είναι εύκολο το καθάρισμα της μαστίχας στα επόμενα στάδια, Η εργασία του καθαρίσματος των δέντρων  γίνεται σε «κυκλική» περιοχή γύρω από τον κορμό .


Η επόμενη διαδικασία είναι το <κέντημα>> όπως λένε το χάραγμα των σχίνων, είναι η πιο σημαντική φάση στη διαδικασία παραγωγής της μαστίχας.

 Ξεκινάει από τα τέλη Ιουνίου και αρχές Ιούλιου και συνεχίζεται μέχρι τον Αύγουστο ενώ μπορούν να ακολουθήσουν και επόμενα κεντήματα μέχρι και το τέλος Σεπτεμβρίου ορισμένες φορές.
 Με ένα μικρό αιχμηρό και αυλακωτό στην άκρη σιδερένιο εργαλείο το <<κεντητήρι>> και διάφορα άλλα κατά καιρούς , ματσακόνι (σφυράκι) η παπαγαλάκι, η τσεκουράκι   η πελέκι η κοπτερό μαχαίρι, η μαχαίρι οξύ και αμφίστομο η με το καλούμενο τεμέτρι,

 εργαλείο που μοιάζει με σουβλί με δύο λεπίδες, η πριονάκι, χαράζουν τον κορμό και τα μεγάλα κλαδιά του δέντρου, αρχίζοντας από χαμηλά στον κορμό  4 με 5 κεντιές ( χαραγματιές, τομές) το <<ρίνιασμα>> που λένε η παλαιοί που ξέρουν, ώστε να ξυπνήσουν το δέντρο )και συνεχίζοντας προς τα κλαδιά αλλά σε τρία στάδια το δεύτερο λίγο ποιο πάνω το τρίτο κοκ .



Η πρώτες σταγόνες και η δημιουργία της πίτας.


Είδος της πίτας με τα διάφορα σκουπιδάκια από πάνω




Η πρώτες σταγόνες.


Η τομές, μια φρέσκια της στιγμής  και μια  14ων ημερών που έχει αρχίσει είδη να κλείνει.


Σταγόνες χωρίς να έχουμε ρίξει ασπρόχωμα από κάτω, ναι μεν φαίνεται διάφανο και διαμαντένιο αλλά στο καθάρισμα θέλει διπλάσιο χρόνο από το να έχει πέσει  πάνω σε ασπρόχωμα





Ολόφρεσκες σταγόνες.




Το τζιτζίκι μπορεί να γεύτηκε το άρωμα της μαστίχας αλλά κόλλησε πάνω και ;;;;;;



Μία πατέντα για τα δέντρα που είναι σε γκρεμό για να μην πηγαίνει χαμένη η μαστίχα και ο κόπος.


 Η  Μαστίχα <<ρητίνη>> τρέχει αργά από τις τομές και καταλήγει στο έδαφος όπου και στερεοποιείται με πολύ αργούς ρυθμούς σχηματίζοντας μεγάλα κομμάτια (πίττες) ή πιο μικρά (το ψιλό μαστίχι).
Η μαστίχα μαζεύεται με «σκούπες» ή με τα χέρια. η μαστίχα τοποθετείται σε ξύλινα κιβώτια η πλαστικά τα οποία έχουν σκεπαστεί με ασπρόχωμα για να μην κολλάει και αποθηκεύεται σε δροσερούς χώρους.

Στο βιντεάκι παρακάτω βλέπουμε πως γίνονται η τομές με δύο εργαλεία με ένα παπαγαλάκι (τραβηχτηρι) πρώτα και ένα κεντητηρι μετά, και της σταγόνες που έχει πάνω το δέντρο από της τομές που έχουμε κάνει παλιότερα.



Εδώ βλέπουμε πως γίνεται το κέντημα (οι τομές στα δέντρα)  κάποιες φορές (όταν λέω σε φίλους μου εκτός Χίου και να το μάθει και ο κόσμος που δεν ξέρει ) ότι πάω για κέντημα κάνω ότι δείχνει το βιντεάκι και όχι σταυροβελονιά !!!!

Και ένα καλό σχόλιο από μια φίλη μου ( καλά η μισή Χίος κεντάει; Για αυτό κλείνουν τα κλωστοϋφαντουργία)



Οι παλιοί αγρότες όπως μαθαίνουμε από το βιβλίο του Κ. ΝΑΥΠΛΙΩΤΗ <<Ο ΚΑΤΑΡΡΑΚΤΗΣ ΤΗΣ ΧΙΟΥ>> Μας λέει (Τα εργαλεία που χρησιμοποιούνται για το μάζεμα είναι: Ένα «κουφάκι λιγένειο», χρισμένο από μέσα με φρέσκια σβουνιά αγελάδας, για να κρατάει δροσιά και να μη λειώνει το μαστίχι, που είναι πολύ εύκολο να λειώσει στη ζέστη. Επίσης τα «μαστιχοπανερα»

 κι αυτά
χρισμένα με τον ίδιο τρόπο. Ακόμα και στα δύο ρίχνουν άσπρο χώμα
που κολλάει ενόσω το μαστιχι  είναι φρέσκο. Χρησιμοποιούνται ακόμη αντί για κοφίνια και κάσσες ειδικές.

Την αυγή προτού ακόμα χαράξει ξυπνάνε όχι μόνο ο νοικοκύρης
και η νοικοκυρά, αλλά και τα παιδιά που μπορούν να βοηθήσουν γιατί
«το μάζωμα θέλει χέρια».
Curiosità dell' Oriente. La Raccolta del mastice, nell' isola di Chio.
{Μια από τις πιο γνωστές αναπαραστάσεις της συλλογής της μαστίχας των νοτίων χωριών της Χίου.
Κατά τη διάρκεια των σεισμών του 1881 η Χίος ήρθε και πάλι στο διεθνές προσκήνιο.
Με αφορμή τα γεγονότα αυτά, εκείνη τη χρονιά έγιναν αναδημοσιεύσεις παλιών άρθρων για το νησί και τη μαστίχα.
Από ιταλικό περιοδικό του 1881. Συλλογή Δημ. Κοκκινάκη.}

Ξεκινούν λοιπόν προτού ακόμα φέξει για να βρίσκονται στη «μεριά» την ώρα που θα μπορούν να βλέπουν.
Το μαστίχι δεν το μαζεύουν όλο μαζί (ψιλό - χοντρό), αλλά πρώτα
μαζεύουν την πίττα. (Πιτταρολόγημα). Αφού πιτταρολογήσουν όλες
τις μεριές, μετά μαζεύουν το πιο ψιλό και τέλος μαζεύουν την
«κεντιά''».

{Ίο μάζεμα της μαστίχας.
Από τη γαλλική εφημερίδα
Journal des Voyages του 1892.
Συλλογή Δημ. Κοκκινάκης}

Το μάζεμα ειδικά της πίττας (πιτταρολόγημα) πρέπει να έχει τελειώσει μέχρι τις 10 ή 11 το πρωί πάντως, προτού «πιάσει» η μεσημεριάτικη
ζέστη, οπότε κινδυνεύει να «σβολιάσει» και καταστρέφεται η ποιότητα του.

Δείτε 4 βιντεάκια τα οποία δείχνουν πως καθαρίζεις το δέντρο από την μαστίχα στο τελικό στάδιο δηλ μαζεύεις τα πάντα και λες και του χρόνου.

Τα δύο είναι την ημέρα και τα δύο την νύχτα.

Την ημέρα πάει σχεδόν όλος ο κόσμος και λέω σχεδόν γιατί ένα μεγάλο ποσοστό λόγου ότι δουλεύουν το πρωί πάνε το απόγευμα η και νύχτα.
Από την μεριά μου θα σας πω τα συν και τα πλην της Νύχτας και θα καταλάβετε μετά και της μέρας χωρίς ιδιαίτερη σκέψη.


Και ξεκινώντας με τα πλην πρώτα απ’ όλα η νύχτα είναι πάντα νύχτα και δεν αλλάζει όπου και να είσαι, το ξέρουμε όλοι, ένα άλλο πλην το οποίο είναι και το ποιο βασικό και απαντάει και σε όλους που σε ρωτάνε μα νύχτα πας ; ,,,, βλέπεις; ,,,,

Αυτό είναι το ποιο κουραστικό ότι την Νύχτα όσο και να μην το πιστεύεται βλέπεις και παραβλέπεις, μάλιστα βλέπεις τόσο καλά που σου έρχεται τρέλα, και για να σας το εξηγήσω, πέφτοντας το φως από τον φακό επάνω στην μαστίχα λάμπει τόσο πολύ που και το ποιο μικρό δάκρυ μαστίχας φαίνεται σαν διαμάντι  οπότε σκουπίζεις τα πάντα όπου λάμπει το οποίο δεν θα το έκανες με τίποτα εάν μαζεύεις την ημέρα όσο και να το ψάξεις όσο και να σκουπίσεις έχεις αφήσει πίσω δάκρυα και όχι γιατί το θέλεις απλά δεν φαίνονται όλα, και εάν είναι και απομακρυσμένα λίγο γύρω από την περιοχή του δέντρου στο οποίο μαζεύεις τα έχεις αφήσει πίσω.


Όσοι ασχολούνται την νύχτα το ξέρουν καλά!!!!!

Και με λίγα λόγια το κουραστικό εδώ είναι στα υπέρ σου γιατί κουράζεσαι για να μαζεύεις ποιο πολύ παραγωγή και πλην αυτό αποφεύγεις όμως  και πολλά σκουπίδια γιατί δίνεις προσοχή σε ότι λάμπει και δεν σκουπίζεις αναγκαστικά όλη την περιοχή που υποθέτεις ότι έχει δάκρυα.

Τώρα να σας αναφέρω τα συν της Νύχτας εκτός από το παραπάνω που όπως είδαμε έχει και της δύο πλευρές και κουράζεσαι παραπάνω αλλά και μαζεύεις και παραπάνω, όταν έχει παιδιά φεγγάρι είναι το κάτι άλλο απολαμβάνεις το καφεδάκι σου!!!! Τέλεια !!!! αστέρια πέφτουνε, αεροπλάνα περνάνε, νυχτερίδες απογειώνονται (αναλόγως το σημείο που βρίσκεσαι), Βλέπεις των δορυφόρο που σε παρακολουθεί,  (και αυτός μέρα με την μέρα αλλάζει τροχιά τα μαθαίνεις αυτά με τον καιρό), βλέπεις αλεπούδες, και σε κόψω χολιάζουν η γάτες βλέποντας κάτι μάτια να γυαλίζουν ξαφνικά δίπλα σου, ακούς τζιτζίκια πουλιά, κοκόρια να λαλούνε τρείς και τέσσερις η ώρα την νύχτα<< απορώ με τα αφεντικά τους>>  και επίσης αποφεύγεις την πολύ ζέστη άλλο να είσαι μες στον ήλιο ε, αποφεύγεις της Μύγες και για όσους δεν ξέρουν είναι κάτι αλογόμυγες που  εκτός του ότι σε τσιμπάνε δεν υπάρχει περίπτωση να την γλυτώσεις, έρχονται μέσα στην μούρη σου ( εδώ να σας πω την λύση για όσους τουλάχιστον ασχολούνται και έχουν πρόβλημα ,, η λύση είναι μία μην φοράτε σκούρα ρούχα, μαύρα-μπλε-γκρι  την έχετε γλιτώσει κατά 95 % εγώ βέβαια κατά 100% από τότε που το ανακάλυψα)
 Και όπως θα δείτε παρακάτω δεν είναι εύκολα τα πράγματα στο να μαζεύεις την μαστίχα!

Άντε και του χρόνου!!!
Δείτε τα Βίντεο!!




Και η τελευταία πράξη :
 Που από ότι έχω διαβάσει σε πολλές πηγές που αναφέρουν την διαδικασία κέντημα, μάζεμα, καθάρισμα, ιδιότητες  δεν έχουν αναλυτική αναφορά στο ΚΑΘΑΡΙΣΜΑ που είναι μια διαδικασία χρονοβόρα επίπονη, υπομονετική και τα νεύρα σου τσατάλια!!
Λοιπόν εφόσον έχεις μαζέψει και φέρεις όλη την μαστίχα στο σπίτι αρχίζει ο Γολγοθάς του καθαρισμού της. Πέτρες, φύλα, ξυλαράκια, σαλιγκάρια, διάφορα ζωύφια, χόρτα και ότι άλλο έχει μεταφερθεί με τον αέρα πάνω στην μαστίχα πρέπει να διαχωριστούν από την μαστίχα να μήνη καθαρή για να παραδοθεί στην Ένωση Μαστιχοπαραγωγων .
 Ξεκινώντας με κοσκίνισμα , ξανέμισμα των φύλων,
{Ξανέμισα στο αλώνι φώτο Κ. Ναυπλιώτης}
 και μετά πλύσιμο της μαστίχας με νερό θαλάσσης είναι το ποιο καλό διαχωρίζει πολλά υλικά σε μεγάλο βαθμό <<λίγοι το κάνουν >> η με σκέτο νερό και χοντρό αλάτι η και ασπρόχωμα για να μην κολάν  μεταξύ τους τα κομματάκια της μαστίχας, άπλωμα για να στεγνώσει και  ξανά μάζεμα. Και στο τελικό στάδιο όλη η παραγωγή περνάει από τα χέρια των παραγωγών, συγγενών, φίλων, εργατών και( δανικών που λένε, έρχεσαι σε εμένα έρχομαι σε εσένα για βοήθεια ) ώστε να καθαριστεί και πάλι όλη η παραγωγή κόκκος κόκκος  ώστε να παραδοθεί καθαρή έτοιμη, εμπορεύσιμη η μαστίχα
. Και μπορεί να πάρει αυτό ανάλογα και με την βοήθεια που έχεις η δεν έχεις από λίγες μέρες μέχρι και τρείς με τέσσερις μήνες καθισμένος σε μια καρέκλα και με τα καφάσια, τελάρα, σκάφες, λεκάνες κοκ  δίπλα σου  και να καθαρίζεις με ένα μαχαιράκι να αφαιρείς στην ουσία ότι έχει απομείνει από το πλύσιμο κολλημένα πάνω στην μαστίχα πετραδάκια
ξυλαράκια και ότι άλλο έχουμε αναφέρει παραπάνω, κάτω από μία λάμπα ( και όχι οικονομίας) για να ξεστραβώνεσαι και να βλέπεις τι έχει πάνω στον κόκκο  και να το αφαιρείς διότι αναλόγως την καθαρότητα που έχεις πληρώνεσαι κατά κατηγορία από την Ένωση. (Που υπομονή;;!!)
Τώρα λίγες πληροφορίες για το πώς γίνεται η παράδοση ( Διαχωρισμός, κατάταξη, τιμή.) της μαστίχας.
Βλέπουμε των χώρο όπου γίνεται η παράδωση της Μαστίχας, ξεκινώντας από τα μαύρα καλάθια
όπου τα παιδιά που εργάζονται στην ένωση αδειάζουν την μαστίχα μέσα και μετά στον διαλογέα το μηχανημα όπως βλέπετε, και από εκεί
με την επεξεργασία του διαλογέα και από 4ερις εξόδους
 γίνεται η κατανομή της μαστίχας σε (πίτα- χονδρή- ψιλή-κουκούρι) είναι η πρώτες κατηγορίες.
Στην επόμενη φάση περνάει από τον έλεγχο του μηχανήματος όπως βλέπουμε παρακάτω στην φωτογραφία
 όπου εκεί γίνεται η μέτρηση της καθαρότητας της μαστίχας << και όπως μου είπε και ένας φίλος πέφτουν κεφάλια>> και αυτό γιατί κάποιος θεωρεί  ότι την έχει καθαρίσει την μαστίχα πολύ καλά και το μηχάνημα
 αντί για Α κατηγορία που θεωρείς εσύ σου χτυπάει ένα Β και χάνεις μανι μάνι σύμφωνα με της τιμές 3 ευρώ στο κιλό, εάν σου βγάλει ποιο κάτω χάνεις και άλλα, και κ.τ.λ. και εκεί πάνω πέφτουν κάτι συννεφάκια με των αρμόδιο υπάλληλο που χειρίζεται το μηχάνημα <<ουδέν σχόλιο>>
Ο πίνακας με της τιμές είναι ποιο κάτω όπως έχει αναρτηθεί στην Σελίδα της ΠΑΣΕΓΕΣ.
Για τη Μαστίχα εσοδείας 2010, οι προκαταβολές καθορίστηκαν ανάλογα με την καθαρότητα της παραδιδόμενης από τον παραγωγό μαστίχας (πίτα- χονδρή- ψιλή-κουκούρι) ανά κιλό ως εξής :
Ποιοτική κατάταξη
Κατηγορία
Ένδειξη συσκευής οπτικού ελέγχου
Προκαταβολή
Α
Εμπορεύσιμη
0 - 200
75,00 ευρώ
Β
B1
Β2
Αποδεκτή
201 – 400
401 - 600
601 - 2000
72,00 ευρώ
71,00 ευρώ
70,00 ευρώ
Γ
Προς καθαρισμό
2001 - 4000
62,00 ευρώ
Δ
Προς απόσταξη
4001 – 6000
40,00 ευρώ
Ε
Κολλήματα
6000 και πλέον
10,00 ευρώ
Επιπλέον κατηγορίες:
1) Υποκίτρινη (καθαρή) μαστίχα εσοδείας 2010 θα παραδίδεται χωριστά.  Η  τιμή της, θα καθορίζεται βάση της ενδείξεως της συσκευής  οπτικού ελέγχου, όπως περιγράφεται ανωτέρω.
2) Κίτρινη & υποβαθμισμένη μαστίχα παλαιοτέρων -του 2010- εσοδειών, θα παραδίδεται στον εξουσιοδοτημένο με αυτή την αρμοδιότητα υπάλληλο και θα τιμολογείται αναλόγως των οργανοληπτικών της χαρακτηριστικών (χρώμα, σύσταση, γεύση, ευθριψία κτλ).
3) Σβολιασμένη καθαρή:  62,00ευρώ.
4) Σβολιασμένη με ξένες ύλες: μέχρι 40,00ευρώ.
5) Σκόνη εφ άπαξ κατά την παράδοση: 4,40ευρώ.
6) Νεροπινάδες εφ άπαξ κατά την παράδοση: 3,00ευρώ.
7) Υποπροϊόντα εφ άπαξ κατά την παράδοση: 2,00ευρώ.
Το ποσοστό των υποπροϊόντων δεν θα πρέπει να ξεπερνάει το 3% της καθαρής μαστίχας.
ΚΑΘΑΡΟΤΗΤΑ ΠΑΡΑΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΗΣ ΜΑΣΤΙΧΑΣ
 1.Η Μαστίχα είναι τρόφιμο και ως εκ τούτου οι παραγωγοί υποχρεούνται, όπως επιβάλλει η Ευρωπαϊκή - Εθνική Νομοθεσία και το Καταστατικό της Ε.Μ.Χ, να την παραδίδουν καθαρή χωρίς ξένες ύλες.
2.    Η Μαστίχα είναι προϊόν Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ), αναγνωρισμένο από την Ευρωπαϊκή Ένωση και βάσει της Εθνικής και Ευρωπαϊκής Νομοθεσίας, απαγορεύεται κατά την παραγωγική διαδικασία και τον καθαρισμό της, η χρήση οποιασδήποτε ουσίας (απορρυπαντικά κτλ)
3.    Η προς παράδοση Μαστίχα, θα πρέπει οπωσδήποτε να είναι επιμελώς πλυμένη με άφθονο καθαρό νερό. Άλλως δεν θα παραλαμβάνεται.
4.        Σε όλες τις παρτίδες (πίττα-χονδρή-ψιλή-κουκούρι), μετά το κοσκίνισμα, θα γίνεται συστηματικός έλεγχος της καθαρότητας, με τη χρήση συσκευής οπτικού ελέγχου καθαρότητας και η μαστίχα θα κατατάσσεται σε ποιοτικές κατηγορίες σύμφωνα με τον παρακάτω πίνακα
ΠΙΤΤΑ- ΧΟΝΔΡΗ –ΨΙΛΗ- ΚΟΥΚΟΥΡΙ
Ποιοτική κατάταξη
Κατηγορία
Ένδειξη συσκευής οπτικού ελέγχου
Α
Εμπορεύσιμη
0 - 200
Β
B1
Β2
Αποδεκτή
201 – 400
401 - 600
601 - 2000
Γ
Προς καθαρισμό
2001 - 4000
Δ
Προς απόσταξη
4001 – 6000
Ε
Κολλήματα
6000 και πλέον
ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑ ΜΑΣΤΙΧΑΣ ΓΙΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΕΛΕΓΧΟ ΥΠΟΛΕΙΜΜΑΤΩΝ
Το Διοικητικό Συμβούλιο της Ένωσης Μαστιχοπαραγωγών Χίου, αν και είναι βέβαιο για την υπευθυνότητα και την αποφασιστικότητα των παραγωγών, να διαφυλάξουν οι ίδιοι ως κόρη οφθαλμού την φυσικότητα της μαστίχας, κατ΄ εντολή της από 18 -12-1999 Γενικής Συνέλευσης των Αντιπροσώπων αποφάσισε τα κάτωθι:
1) Απαγορεύει αυστηρά  την χρήση ανεπιθύμητων ουσιών στην παραγωγική διαδικασία όπως Ευρωπαϊκή - Εθνική νομοθεσία και το καταστατικό επιτάσσουν.
2) Συνεχίζει την λήψη δειγμάτων κατά την παράδοση και χημική ανάλυση της μαστίχας. Η διαδικασία της δειγματοληψίας θα συνεχισθεί με την λήψη σφραγισμένων δειγμάτων, παρουσία του παραγωγού, και θα τοποθετούνται σε φακέλους ασφαλείας
3) Η επιλογή των προς εξέταση δειγμάτων θα γίνεται, όπως και πέρυσι, σε ποσοστό 10% επί του συνόλου των δειγμάτων (το ποσοστό είναι στατιστικά σημαντικό) σύμφωνα με την πιο κάτω διαδικασία:
 ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΠΤΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ
1ον  Κάθε παραγωγός κατά την παράδοση της μαστίχας του, εφοδιάζεται με το αντίγραφο του πρωτοκόλλου δειγματοληψίας, στο οποίο αναγράφετε και ο αριθμός δείγματος. 
 2ον Καθημερινά, γίνεται κλήρωση με ευθύνη του επικεφαλής του συνεργείου παραλαβής, μεταξύ κλήρων που φέρουν τα ψηφία 1,2,3,4,5,6,7,8,9,και 0.
 3ον Συντάσσεται και υπογράφεται από τον Προϊστάμενο του συνεργείου παραλαβής, το Πρακτικό Επιλογής Δειγμάτων, αντίγραφο του οποίου παραδίδεται στον Διευθυντή. 
 4ον Επιλέγονται για εργαστηριακό έλεγχο,  οι παραγωγοί των οποίων το τελευταίο ψηφίο του  αριθμού δείγματός τους, και το οποίο αναγράφεται στο πρωτόκολλο δειγματοληψίας, είναι το ίδιο  με το ψηφίο που κληρώθηκε.
 Παραμένει σε ισχύ η απόφαση του Δ.Σ. σύμφωνα με την οποία: 
  Α) Στους παραγωγούς στων οποίων την μαστίχα ανιχνευθούν χημικά κατάλοιπα επιβάλλεται η       
      ποινή τιμολόγησης προς ΕΝΝΕΑ (9) ΕΥΡΩ ανά ΚΙΛΟ. 
  Β) Ο παραγωγός επιφυλάσσεται για την άσκηση κάθε νόμιμου δικαιώματος του.
ΖΥΓΙΣΗ -ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ ΜΑΣΤΙΧΑΣ
Η ζύγιση της μαστίχας θα γίνεται κατά τύπο μετά το κοσκίνισμα.
Η ιστορία της ξεκινά από πολλούς αιώνες πριν.
Κατά τους ευρωπαίους περιηγητές, που επισκέφτηκαν τη Χίο από τον ΙΑ’ έως και τον ΙΘ’ αιώνα και οι πληροφορίες που μας παρέχουν στηρίζονται είτε σε προσωπικές τους γνώσεις, είτε σε αφηγήσεις αρχαιοτέρων, ο σκίνος δεν φύεται μόνο στη Χίο. Υπάρχει και σε άλλα νησιά όπως στην Κρήτη, στη Μήλο, στην Αμοργό, στην Κύπρο. Απαντάται επίσης και σε άλλες Ευρωπαϊκές, Ασιατικές και Αφρικανικές χώρες και συγκεκριμένα στην Ιταλία, Ολλανδία, Γαλλία, Ισπανία, Λιβύη, Μεσοποταμία, Συρία στον Πόντο και αλλού.
Όμως παρ’ όλο που οι σκίνοι των περιοχών αυτών μοιάζουν πολύ με τους σχίνους της Χίου είτε “δεν παράγουν διόλου μαστίχιν”, είτε η παραγωγή είναι ανάξια λόγου και η μαστίχη έχει “ολίγην φήμην και μικροτέραν δύναμιν”.
Είναι προφανές ότι η παραγωγή της μαστίχης στο νησί μας εξαρτάται από το κλίμα της περιοχής, τις βροχοπτώσεις και τη σύσταση του ηφαιστιογενούς εδάφους της
Η παράδοση μας λέει ότι οι  σκίνοι άρχισαν να δακρύζουν όταν μαρτύρησε ο Άγιος Ισίδωρος από τους Ρωμαίους,  το 250 μχ
( ο σκίνος φύεται εις την γην εκείνην μόνην της Χίου,  επότισαν τα δάκρυα και το αίμα του Αγίου Ισιδώρου”, παράδοση που προσπάθησε με επιχειρήματα να αποδείξει ως ιστορικά αποδεκτή ο καθολικός επίσκοπος Pielto de Natalibus, και αποδέχεται ωσαύτως ο Έλληνας λόγιος Νικόλαος Πεπαγωμένος, τονίζοντας ότι η μαστίχη είναι θαύμα του Αγίου, από το οποίο εξαρτάται και η θεραπευτική δύναμη της “σχινίνης ρητίνης”. Τέλος ο Χίος Λέων ο Αλλάτιος
 προσθέτει ότι κατά την δόξαν των Χίων, μαστίχη υπήρχε και προ του μαρτυρίου του Ισιδώρου, όμως ρευστή και υδαρής, μετά δε το μαρτύριο “εγένετο στερεωτέρα και πυκνοτέρα, επομένως άκρως χρησιμοτέρα”).
Οι αρχαίοι ιατροί, Έλληνες και Λατίνοι την ονόμαζαν μαστίχην (Mastic) λέξη που προέρχεται είτε από το μαστίζω ( το δένδρο για να την παράγει) είτε από το μασώ.
Επειδή έχει γίνει γνωστό πια, πως οι Γενουάτες εκμεταλλεύτηκαν σε μεγάλο βαθμό τη Χίο και κύρια τα Μαστιχοχώρια, λόγω της
παραγωγής της μαστίχης, είναι απαραίτητο να αναφέρουμε τον τρόπο ή τους τρόπους που μεταχειρίζονταν για να πετύχουν το σκοπό τους. Και για να γίνει φανερό αυτό σημειώνουμε την επιστολή κάποιου Κυριακού, προς κάποιον άγνωστο που λέει, Ελληνικά και Λατινικά το εξής δίστιχο:
«Ει όστις αν, σώος εν Χίω, ζων εθέλεις,
Μαστίχων φυλάξαι μήποτε κλέπτης πέλτις».
Και λατινικά:
«Si vis impune chion, quisquis es frequentare
IViastices Cave to numquam tranciare».
Από το εμπόριο της μαστίχης οι Γενουάτες συγκέντρωναν πολλά χρήματα κάθε χρόνο, και για το λόγο αυτό εφάρμοζαν σύστημα
τέτοιο που να μην τους διαφεύγει ούτε λίτρο μαστίχης. Ακόμα έθεταν
απάνθρωπους νόμους που επέβαλαν ανάλογες ποινές.
ο Καταρράκτης, όπως και τα άλλα Μαστιχοχώρια, ανήκε σε επίσημους Τούρκους του Οθωμανικού κράτους.
Τη διοίκηση του χωριού είχαν «οι γέροντες» που λογοδοτούσαν
στους «επιτρόπους», των οποίων η ισχύς περιλάμβανε όλα τα μαστιχοχώρια. Εκπρόσωπος της δικαιοσύνης ήταν ο Καδής(ιεροδίκης, ιεροδικαστής, δικαστής), ο οποίος είχε μεγάλη ισχύ στο Τουρκικό πολίτευμα και ουσιαστικά διοικούσε το νησί.
Οι συναλλαγές μεταξύ των κατοίκων γράφονταν στο Συμβολαιογράφο που βρισκόταν στο σημαντικότερο από τα μαστιχοχώρια.
Παραπάνω αναφέραμε πως τη διοίκηση του χωριού είχαν οι «Γέροντες», οι οποίοι εφρόντιζαν παράλληλα για την τήρηση των ηθών και των εθίμων, των παραδόσεων και για την ηθική και αξιοπρεπή συμπεριφορά των χριστιανών. Οι παραβάτες τιμωρούνταν αυστηρότατα.
Το κυριότερο είδος φόρου που πλήρωναν οι Μαστιχοχωρίτες
στους Τούρκους ήταν η μαστίχη, και χάρη σε αυτόν τον φόρο η μεταχείριση τους από τους Τούρκους ήταν κάπως υποφερτή.
Ο Καταρράκτης τον Οκτώβρη του 1831 έδωσε στον Σακίζ Εμίνη
για φόρο στους Τούρκους 3.387 λίτρες μαστίχη.
Η φορολογία αυτή, όπως αντιλαμβανόμαστε γίνεται δυσβάσταχτη από τους κατοίκους των Μαστιχοχώρων, που αποφάσισαν το
1840 να κάμουν συνέλευση στη Σικιλιά, με σκοπό την απελευθέρωση
της μαστίχης.
Το μαστίχι αποτελούσε το κύριο προϊόν του χωριού την εποχή
αυτή, και η παραγωγή του βοήθησε στο να έχει ο Καταρράκτης, όπως
και όλα τα μαστιχοχώρια, μια σχετική ελευθερία.
Η παραγωγή αυτή δεν επιτρεπόταν να πουληθεί έξω ή όπως οι
κάτοικοι ήθελαν, «παρά έπρεπε να δοθεί στον Αγά του τόπου, σύμφωνα με τη διατίμηση που όριζε ο ίδιος, και έφθανε μόλις το 1/4 της αξίας της.
«Κάθε Φθινόπωρο, ειδικός υπάλληλος που λεγόταν Σακίζ Εμίνης
πήγαινε στα Μαστιχοχώρια και κατακρατούσε 200.000 οκάδες μαστίχι, σαν φόρο που πλήρωναν τα Μαστιχοχώρια σε είδος».
Οι κάτοικοι δεν υποβάλλονταν σε αγγαρείες, πέρα από την υποχρέωση να μεταφέρουν με δικά τους ζώα το μαστίχι στη χώρα και να δίνουν τα ζώα τους δωρεάν στον Αγά, όσες φορές αυτός περιόδευε τα χωριά.
Οι παραγωγοί της μαστίχης δεν είχαν το δικαίωμα να μεταφέρουν ούτε σπυρί μαστίχης, άμα πρώτα δεν έπαιρναν την άδεια απ' τον Αγά.
 Ένα ακόμα προνόμιο στους κατοίκους των μαστιχοχωρων
ήταν ότι επιτρεπόταν να φορούν στο κεφάλι τους σαρίκι από λευκό ύφασμα, προνόμιο που έδωσε ο Σουλτάνος μόνο σε αυτούς.
Τέλος, από το 1882, ένα χρόνο δηλαδή μετά τον καταστρεπτικό
σεισμό, τα μαστιχοχώρια υπάχθηκαν στη διοικητική περιοχή της Καλαμωτής από τότε η δύναμη και η επιρροή τους άρχισαν να περιορίζονται βαθμιαία.
Η κατανάλωση στην οθωμανική Tουρκία όμως ήταν μεγάλη. Οι Tούρκοι έδειξαν κάποια επιείκεια στα Mαστιχοχώρια ακόμα και στην Καταστροφή της Xίου το 1822. Εξαιτίας της όμως, η παραγωγή της μαστίχας έπεσε κατακόρυφα και το 1853 ο σουλτάνος Mαχμούτ B΄ ανήγγειλε πως «οι ραγιάδες των μαστιχοχώρων της νήσου εξαιρούνται και εν ειρήνη και εν πολέμω όλων των φόρων του κράτους».
Η πρώτη συστηματική οργάνωση της εμπορίας της μαστίχας έγινε κατά την περίοδο της κατοχής της Χίου από τους Γενουάτες. Έτσι, το 1347 ιδρύθηκε στη Χίο η εμπορική, μετοχική εταιρεία «ΜΑΟΝΑ», που κατείχε την αποκλειστική διαχείριση και εμπορία της μαστίχας. Η εμπορία της μαστίχας απελευθερώθηκε επί τουρκοκρατίας αλλά σημαντικό μέρος της παραγωγής παρακρατούνταν από τις τουρκικές αρχές ως φόρος υποταγής σε ειδικό απεσταλμένο του Σουλτάνου.
 Η ακμή του εμπορίου της μαστίχας διατηρήθηκε ως τις αρχές του 20ου αιώνα, οπότε ο πρώτος παγκόσμιος πόλεμος επέφερε κρίση και στη μαστίχα. Το τέλος του πολέμου και η αποκατάσταση της ομαλότητας οδήγησε τους παραγωγούς στην εκ νέου παραγωγή της. Το προϊόν δεν μπόρεσε όμως να αποκτήσει την προηγούμενη προνομιούχο θέση του. Η δυσμενής αυτή κατάσταση επέσυρε τελικά την προσοχή της πολιτείας η οποία δημοσίευσε το 1938 το Νόμο 1390 σύμφωνα με τον οποίο ιδρύθηκαν οι 20 Συνεταιρισμοί Μαστιχοπαραγωγών, μέλη των οποίων ήταν υποχρεωτικά όλοι οι μαστιχοπαραγωγοί. Σύμφωνα με τον ίδιο Νόμο συστάθηκε και η Ένωση των 20 Συνεταιρισμών με την επωνυμία «Ένωσις Μαστιχοπαραγωγών Χίου» ως υποχρεωτικός συνεταιρισμός.
 Η λειτουργία της ΕΜΧ άρχισε ένα χρόνο μετά τη δημοσίευση του Νόμου 1390 δηλαδή το 1939 με πρόεδρο τον γιατρό Γ. Σταγκούλη.
Μεταπολεμικά η Ένωση είχε να αντιμετωπίσει δυσχερή και πολύπλοκα προβλήματα με μεγάλο μέρος της παραγωγής να μένει απούλητο συμπληρώνοντας τα αποθέματα της κατοχικής περιόδου. Για το λόγο αυτό αναζητήθηκαν οι προπολεμικές αγορές και η εξεύρεση νέων.
Το 1950 άρχισε να παρασκευάζεται στις ειδικές εγκαταστάσεις της Ένωσης το μαστιχέλαιο με απόσταξη της μαστίχας δια υδρατμών.
Το 1957 λειτούργησε και το πρώτο εργοστάσιο παραγωγής τσίκλας με μηχανήματα που κάλυπταν όλα τα παραγωγικά στάδια: ανάμιξη –πολτοποίηση –κατασκευή πυρήνα τσίκλας – κουφετοποίηση -συσκευασία με υλικά που κατασκεύαζε η ίδια η Ένωση στο τυπογραφείο της.
 Το 1985 εξάλλου δημιουργείται το σύγχρονο εργοστάσιο παραγωγής της τσίχλας ΕΛΜΑ
Έτος σταθμός στην ιστορία της μαστίχας υπήρξε το 1997 οπότε και αναγνωρίστηκαν από την Ευρωπαϊκή Ένωση η μαστίχα Χίου, το μαστιχέλαιο Χίου και η τσίχλα Χίου ΕΛΜΑ ως προϊόντα προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης (Π.Ο.Π) σύμφωνα με τον κανονισμό 2081/92 της ΕΟΚ.
 Το 2001, ακολουθώντας τις επιταγές του σύγχρονου οικονομικού περιβάλλοντος, πιστοποιήθηκε κατά ISO 9001 και HACCP.
Τώρα θα δούμε <<Λίγο>> την χρήση της Μαστίχας για θεραπευτικούς (φαρμακευτικούς) σκοπούς και διάφορες έρευνες που έχουν γίνει.
Πρώτα θα αναφέρουμε της παλαιές έρευνες που ήταν διαδεδομένες  τουλάχιστον από τον δεύτερο αιώνα π.Χ. και όπως διαβάζουμε από το βιβλίο:
 (ΑΝΑΦΟΡΕΣ ΣΤΗ ΜΑΣΤΙΧΑ ΧΙΟΥ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΙΚΕΣ ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΙΕΣ ) Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΚΟΚΚΙΝΑΚΗ.
 Και εδώ πάνω θα κάνουμε μια μεγάλη συζήτηση για να δώσω στον Αναγνώστη να μάθει πόσο παλαιά υπήρχε ένα εμπορικό δίκτυο διακίνησης της Μαστίχας.
Όπως είπαμε η χρήση της μαστίχας για θεραπευτικούς σκοπούς ήταν διαδεδομένη τουλάχιστον από τον δεύτερο αιώνα π.Χ.
 Η διάδοση της χρήσης της συνέχισε με επιτυχία και στα χρόνια του Βυζαντίου. Κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα το εμπόριο της μαστίχας στην Ευρωπαϊκή ήπειρο γνώρισε μεγάλη άνθιση καθώς και χρήσεις πέραν των ιατροφαρμακευτι­κών. Το πέρασμα από την Μεσαιωνική Φαρμακευτική Τέχνη στην Αναγεννησιακή συνοδεύτηκε τα χρόνια που ακολούθησαν από την εξέλιξη διαφόρων βιβλίων, όπως των Antidotarium
 για παράδειγμα, προς μια οπτική περισσότερο επιστημονική και απαλλαγμένη από μυθικές περιγραφές για τις χρήσεις των φυτικών, των ζωικών ή άλλων ουσιών στον χώρο της υγείας. Η προσπάθεια της απαλλαγής από τα μυθοπλαστικά στοιχεία των Μεσαιωνικών γραπτών κειμένων οδήγησε με την έλευση της τυπογραφίας στην οργάνωση των βιβλίων των Φαρμακοποιιών και μάλιστα των επονομαζόμενων Pharmacopoea Universalis.Σε αυτές αναγράφονταν και διασταυρώνονταν ένα πλήθος φαρμακοτεχνικών γνώσεων από τα συγγράμματα των διαφόρων Ευρωπαϊκών Φαρμακοποιιών της εποχής. Σκοπός του άρθρου αυτού είναι να φέρει στο φως και να δείξει, παράλληλα με τις Φαρμακοποιίες Universalis, μέσα από τις Ελληνικές και Ευρωπαϊκές Φαρμακοποιίες του πρώτου μισού του δεκάτου ενάτου αιώνα την ευρύτατα διαδεδομένη χρήση της μαστίχας της Χίου εκείνη την εποχή κάτι που παραμένει άγνωστο και απόλυτα λησμονημένο μέχρι σήμερα.
ξεκινώντας από τις Ελληνικές Φαρμακοποιίες θα πρέπει να επισημάνω, ότι ο πρώτος σταθμός είναι το 1818, χρονολογία εκτύπωσης της πρώτης ανεπίσημης Φαρμακοποιίας της Ελλάδος από τον Διονύσιο Πυρρό το Θετταλό. 
 Ο Πυρρός, ο οποίος είχε πολύπλευρη μόρφωση, εκτός των άλλων σπούδασε Ρητορική, Αστρονομία, Άλγεβρα, Τριγωνομετρία στη Χίο και είχε μυηθεί και στην Ιατρική. Ο ίδιος αναφέρει ότι ήθελε να μείνει στη Χίο, όπου μάλιστα το 1806 είχε φτιάξει μια ουράνια σφαίρα από χαλκό σχηματίζοντας πάνω της όλους τους αστερισμούς και τους αστέρες, τελικά όμως πείσθηκε να μείνει στην Αίγινα. Η ύλη της «Φαρμακοποιίας Γενικής», όπως τιτλοφορείται το έργο του, βασίζεται στο έργα των νεοτέρων σοφών και φαρμακοποιών συγγραφέων της Ευρώπης καθώς και στο σύγγραμμα του σοφού χημικού βρουνατέλιου. Ο Βρουνατέλιος δεν είναι άλλος από τον Ιταλό Luigi Brngiiatelli
 γνωστό συγγραφέα βιβλίων χημικού και φαρμακευτικού περιεχομένου. Η μαστίχα αναφέρεται ως απαραίτητο συστατικό στην παρασκευή ενός βερνικιού  <<αλοιφή δια το χάλκωμα», με το οποίο οι Χαλκογράφοι άλειφαν τα χαλκώματα. Σκόνη της μαστίχας μαζί με λινέλαιο τοποθετούνταν σε μια γυάλινη φιάλη. Το μείγμα αυτό ζεσταινόταν μέχρι να διαλυθεί καλά. Αφού κρύωνε το βερνίκι άλειφαν τα χαλκώματα και μετά χύνοντας πάνω σε αυτά << οξυσηπτονικόν (ασημονερον)>> προκαλούσαν την επιθυμητή διάβρωση στο μέταλλο του χαλκού πράγμα που επέτρεπε την εκτύπωση χαρτών και εικόνων πάνω στην επιφάνεια του.
Επίσης μας λέει ότι το βερνίκι της μαστίχας μπορούσε να αναμειχτεί και με διάφορες βαφές  όπου ζωγράφιζαν
με αυτές τις επιφάνειες ταβλάδων  και τις έψηναν σε φωτιά ή σε φούρνους  «...και ούτω τους πωλούσιν εις ημάς με μεγάλην τιμην>>.
Το έργο του Διονυσίου Πυρρου του θετταλοΰ ακολουθεί η Ελληνική Φαρμακοποιία του 1835. Βασισμένη σε Λατινικά και Γαλλικά χημικοφαρμακευτικά κείμενα παρέχει πληροφορίες για ένα πλήθος σκευασμάτων. Η μαστίχα κατέχει εξέχουσα θέση, αφού χρησιμοποιείται σε αλοιφές, όπως Απλή Πεπτική Αλοιφή,  ως υλικό για έμπλαστρα: Έμπλαστρον Οξυκρόκου, Έμπλαστρον Πεπτικον και στο Έμπλαστρον Φυσωδικόν Διαρκές  σε Καταπότια Διηλέκτρου σε Κόνις Διαρροδών καθώς και  σε τροχίσκους τους επονομαζόμενους Οσμητικούς.
 Επίσης στην Φαρμακοποιία αυτή, η οποία εκδόθηκε στη Σμύρνη, γίνεται αναφορά στο Σύνθετο Οινόπνευμα της Μαστίχης καθως και στο Oleum destilatum mastiches ή Μαστιχέλαιο Στακτόν
Δυο χρόνια αργότερα μετά την «Ελληνηκή Φαρμακοποιία» τυπώνεται η πρώτη επίσημη Φαρμακοποιία του Ελληνικού κράτους το 1837 στην Αθή­να. Σε αυτή την προσπάθεια συμμετείχαν ο Αυλικός Φαρμακοποιός Σαρτώριος Ιωσήφ, ο Βασιλικός Φαρμακοποιός Λάνδερερ Ξαυεριος και ο γιατρός Βούρος Ιωάννης. Ο Ιωάννης Βούρος
υπήρξε ο προσωπικός γιατρός του Βασιλιά Οθωνα. Όπως πιστοποιεί το βιογραφικό της διατριβής του ήταν Χίος: "natus, sum anno MDCCCV in Archipelaghi insula Chio", «γεννήθηκε το 1805 στη νήσο Χίο τον Αρχιπελάγους». Η στενή σχέση του με τη Χίο δε θα μπορούσε να κάνει τον Βούρο να μην συμπεριλάβει τη μαστίχα στην ύλη της πρώτης επίσημης Φαρμακοποιίας της Ελλάδος.
Μας λέει «Δέντρο της Μικρας Ασίας το οποίο καλλιεργείται κατεξοχήν στη νήσο Χίο.  Από το στέλεχος και τα κλαδιά τον σταλάζει σε δάκρυα η μαστίχα, μια ρητίνη που σκληραίνει στον ήλιο και ξηραίνεται ακόμη περισσότερο το καλοκαίρι. Σχηματίζει δάκρυα διαφορετικά σε σχήμα, νποδιαφανή, στιλπνά, λευκοκίτρινα, ευώδη, μάλιστα όταν καίγονται, νπόπικρα. Διαλύονται στο Τερεβινθέλαιο εξ ολοκλήρου, στην Αλκοόλη κατά το μεγαλύτερο μέρος».
Παράλληλα με την πρώτη έκδοση της επίσημης Φαρμακοποιίας της Ελλάδος τυπώνεται και μια από τις πρώτες διατιμήσεις φαρμάκων από το Βασιλικό Ιατρικό Συμβούλιο το 1838. Σε αυτήν συναντάει κανείς την τιμή με την οποία πουλιόταν η μαστίχα εκείνη την εποχή. Σύμφωνα με τη Διατίμηση των φαρμάκων του 1838 μια ουγγιά μαστίχας πουλιόταν 60 λεπτά και το διάλυμα Spiritus mastiches compo- situs το Σύνθετο (οινο)πνευμα μαστίχας - 40 λεπτά η ουγγιά γεγονός που την κατατάσσει ως μια από τις πιο ακριβείς δρόγες εκείνης της εποχής.
Βρετανικές Φαρμακοποιίες
Στην Αγγλία η χρήση της μαστίχας είναι γνωστή από πολύ παλιά. Ήδη το 1758 αναφέρονται τα καταπότια της Lady Webster
 που αν και ήταν καταχωρημένα στη Φαρμακοποιία του Παρισιού" παρέμειναν για περισσότερο από εκατό χρόνια, γνωστά στην Αγγλία για την ικανότητα τους να διεγείρουν την όρεξη.
Το δέντρο της μαστίχας αναφέρεται σε τέσσερις Φαρμακοποιίες του Λονδίνου από το 1829 μέχρι το 1837 και σε μια Σκοτσέζικη την Pharmacopea Edin- burgensis του 1813. Ο Samuel Frederick Gray
γράφει για την μαστίχα: «Λαμβάνεται με ένταση από τη Pistacia lentiscus είναι τονωτική, απολυμαντική και μασιέται για να γλυκάνει την αναπνοή και να σταθεροποιεί τα δόντια.
Βελγικές Φαρμακοποιίες
Στις Φαρμακοποιίες που εκδόθηκαν στις πόλεις της Αμβέρσας και της Χάγης υπάρχει αναφορά στο σχίνο. Ο Swediaur στην Βελγική έκδοση του έργου του Pharmacopoeia Medici Pratici Universalis αναφέρεται στις οδοντιατρικές δυνατότητες της χρήσης της μαστίχας συνισπόντας την στους πονόδοντους με τη βοήθεια του Liquor ad odontalgiam .
 Η Φαρμακοποιία του Van Mons
μιλάει για το Μαστιχέλαιο, Oleum mastiches  το οποίο χρησιμοποιούνταν ως αντισηπτικό για να σταματήσει τους εμετούς, μετά από επάλειψη πάνω στην περιοχή τον στομάχου
Γαλλικές Φαρμακοποιίες
Μία οπό τις Φαρμακοποιίες οι οποίες βρίσκονται χρονολογικά πολύ κοντά στην αρχή του 19αιώνα είναι και αυτοί του Swecliaur, F οι οποία τυπώθηκε το 1803 στο Παρίσι. Ο ίδιος ο συγγραφέας αφιερώνει ένα αντίτυπο του βιβλίου του αυτού στον γνωστό Έλληνα Διαφωτιστή και γιατρό Αδαμάντιο Κοραή καθώς και ένα από τα αντίτυπα της Φαρμακολογίας του Pharmacologia Seu Materia Medica. 
Αναφέρει το Liquor odontalgicum που φτιαχνόταν με μαστίχα και τερεβινθέλαιο και το οποίο με τη βοήθεια βαμβακιού τοπο­θετούνταν πάνω στα δόντια το>ν οποί- (ον η εξαγωγή τους προκαλούσε πόνο.
Ακόμη συμπληρώνει, ότι η κόνις της "Retinae Pistacia-Lentisci", ρητίνη της Pistacia kntisciis», η οποία όπως εξηγεί και παρακάτω στην «κοινή γλώσσα αποκαλείται μαστίχα», "imlgn Mastiche dicli", σε συνδυασμό με τη σκόνη από την ρητίνη  τον Μύρρον "Gummi-Resinae Myrrhae", «με επίπαση "inspergento", έβρισκε επιτυχή εφαρμογή στα  σπασμένα και απογυμνωμένα οστά η τένοντες.( Ossa «mom, et tendines aut ligamenta denudata et ulcerata).
Το 1866 η Γαλλική ιατροφαρμακευτική κοινότητα χρησιμοποιεί σύμφωνα με τις Φαρμακοποιίες τρία παρασκευάσματα. Τα Poudre de mastic, Tincture etheree de mastic και Mastic dentaire. Στο διάστημα 1884-1895 προστίθενται και τα Mastic au Cloroforme, Mastic au Benjoin.
Γερμανικές Φαρμακοποιίες
Ο Γερμανικός λαός είναι ένας από αυτούς, ο οποίος έχει να επιδείξει μια μεγάλη επιστημονική και βιβλιογραφική παραγωγή στο χώρο της Φαρμακευτικής γενικότερα και της μαστίχας ειδικότερα. Μεγάλος αριθμός βιβλίων στα Γερμανικά ανάμεσα τους το Lehrbuch de Pharmacodynamic το Die Rindercrancheiten. το Di Specialle Therapie  αποτελούν μερικά μόνα παραδείγματα του πρώτου μισού του 19ου  αιώνα που κάνουν μια σύντομη αναφορά στη μαστίχα ή την περιλαμβάνουν σε συνταγές με σκοπό την παρασκευή φαρμάκων.
Το αξιοσημείωτο εδώ είναι, ότι η μαστίχα εκτός από μια απλή αναφορά στο δέντρο της σε μια κλασσική Φαρμακοποιία, όπως είναι η Pharmacopeia Hassiae electoralis του 1827και η Pharmacopea Badensis του 1841,  αναφέρεται και σε δυο Στρατιωτικές Φαρμακοποιίες. Στην Pharmacopoea in usum nosocomis militaris Wurceburgensis και στην Militar Pharmacopoe.
Η χρήση της μαστίχας για στρατιωτικούς σκοπούς ήταν γνωστή και στην Ελλάδα. Το 1825 ο φαρμακοποιός Β. Δραγονιός διατάσσεται από το Υπουργείο Πολέμου της Προσωρινής Διοίκησης της Ελλάδος να στείλει τις απαραίτητες δρόγες στον γιατρό Κωνσταντίνο Βάλβη, ο οποίος προσέφερε τις υπηρεσίες του στο φρούριο της Ακροκορίνθου. Ο Δραγονιός Λόγω έλλειψης χρημάτων ζητάει να του πληρωθεί το ποσό των 626 γροσίων από το Εθνικό Ταμείο. Ανάμεσα στα 626 γρόσια ένα ποσό αφοράει και την αγορά μιας ποσότητας μαστίχας."
Επίσης η χρήση της μαστίχας στα πεδία των μαχών στον εικοστό αιώνα ήταν ιδιαίτερα γνωστή από την εποχή του Ρωσοιαπωνικού πολέμου στην Γερμανία
 Ένα διάλυμα της Μαστίχας στο Βενζόλιο (με άλλα συστατικά), για πληγές, για γενική χειρουργική χρήση, στο πεδίο τις μάχης και σε σημαντικές ή άλλου είδους επεμβάσεις, "Μ solution of'Mastich in Benzol (with other ingredients) for wounds, for general surgical use, on the batlle-jield and in major and other operations".
Η ασηψία που προκαλείται είναι απόλυτη,  ενώ ο Solle- mann υποστηρίζει, ότι θα μπορούσε να γίνει προηγουμένως επάλειψη των πληγών και με ιώδιο.
Βάζο του 17ου αιώνα όπου φυλασσόταν τα καταπότια της μαστίχας, Pillole Masticini.
Από την συλλογή του Nobile Collegio farmaceutico di Roma .
Ιταλικές Φαρμακοποιίες
Κατά  αρχήν η χρήση της μαστίχας, όπως μπορεί να διαπιστώσει κανείς μέσα από τα Ιταλικά κείμενα είναι γνωστή από το 1580 τουλάχιστον, Στο πρώτο μισό του 19ου αιώνα ο σχίνος αναφέρεται στο Codex της Πάρμας του 1823 και στην Τορινέζικη Φαρμακοποιία του 1833 Το μαστιχόδεντρο "lentisco" και η μαστίχα "mastice" συμπεριλαμβάνονται στο έργο του Ιταλού γιατρού Antonio Campana: «Ίο ξύλο του σχίνου επειδή περιέχει μαστίχα φέρει το άρωμα τη  έχει χρώμα κόκκινο-σκούρο φλεβικό και είναι πολύ σκληρό χρησιμοποιήθηκε με τη μορφή αφεψήματος ως διουρητικό και εφιδρωτικό "II legno del leutbm, rontetremU del mastice, ha il di lui adore; I rosso-scuro venato, ed assai dura: e state adoperato in (h'cntto come diuretico e diaforelico". Για την ρητίνη γράφει: «Βρίσκεται η μαστίχα σε μορφή δακρύων, ή μικρών κόκκων είναι χρώματος κίτρινου προς πράσινοέχει άρωμα ευχάριστο, είναι μαλακιά όπως  το κερί και έχει στυπτική γεύση. Όταν μασηθεί δυναμώνει τα ούλα και καθαρίζει τα δόντια. Χρησιμοποιείται σε πολλά είδη τσιρότων και άλλων σκευασμάτων, 'Trovasi ι! mmlice πι lacrime, ο piccoh globetti: geme dal !e)itisco; e di color giallo tendente cd vcrde: ha un odore grain: e comprensibile come la cam, ed ha sapore amaro. Masticalo corrabora le gengive, e pidisce i denli. Entm in mold ccrotti ed altri compmli'\7] To έργο του Campana γνώρισε πάρα πολλές εκδόσεις σε διάφορες Ιταλικές πόλεις. Ο ΙΙυρρος ο Θετταλός το μετέφρασε στην Ελληνική γλώσσα το 1850.
Από τα φάρμακα τα οποία μπορούσε να παρασκευάσει κάποιος στην Ιταλία εκείνο τον καιρό με βάση τη μαστίχα οι Ferrarini.Tadeiκαι Del- Bulf προτείνουν το Μαστιχέλαιο. Επίσης ο Del-Bue εκτός από το Μαστιχέλαιο, αναφέρει στην Farmacopea Teorica e Pratica την Mastix pro dentibus, μαστίχα για τα δόντια δηλαδή, το σκεύασμα που γνώρισε μεγάλη διάδοση το δεύτερο μισό του 19 αιώνα στην Γαλλία οίκος είδαμε και για αυτό και συμπεριλήφθηκε στις Φαρμακοποιίες εκείνης της πεντηκονταετίας. Η παρασκευή του προϋπόθετε την διάλυση της μαστίχας μέχρι κορεσμού σε αιθέρα και την περάτωση της κατεργασίας αυτής μετά από κάποιες ημέρες. Κατόπιν εμβαπτιζόταν μικρή ποσότητα βαμβακιού σε αυτό το βάμμα, προσέχοντας έτσι ώστε ο όγκος του να καλύπτει το μέγεθος της κοιλότητας του τερηδονισμένου δοντιού. Η μαστίχα παρέμεινε κολλημένη μέσα στο δόντι χωρίς να κολλάει στην γλώσσα και χωρίς να επιτρέπει την εισαγωγή τροφής στο εσωτερικό της κοιλότητας. Με αυτό τον τρόπο η Mastix pro dentibus αποτελούσε ένα προσωρινό τρόπο σφραγίσματος των δοντιών και ίσως τον πρόγονο των σημερινών μόνιμων οδοντιατρικών σφραγισμάτων.
Άλλες Ευρωπαϊκές Φαρμακοποιίες
αναφορές για ι ην Pistacia lentiscus επεκτείνονταν και οτις Φαρμακοποιίες άλλων Ευρωπαϊκών κρατών. Η Ισπανική του 1803, Ολλανδική Φαρμακοποιία του 1805 η Σουηδική του 1817, η Φιλανδική του 1819, η Ελβετική του καντονιοΰ του St. Gallen" και διάφορες Δανέζικες στις αρχές του 1900 κάνουν αναφορά στο μαστιχόδεντρο.
Φαρμακευτικό βάζο για την φύλαξη της Μαστίχας  με την επιγραφή εκλεκτή μαστίχα.

Το βάζο υπάρχει στο φαρμακείο του νοσοκομείου της IMOLA
Επίσης το μαστιχόδεντρο υπάρχει σε Πορτογαλικές Φαρμακοποίες, κάποιες από τις οποίες υιοθετούν και την Tinctura mastiches, που είχε ως βάση της τη μαστίχα,
Η Aqua mastichina και το Syropus mastichi- nus" συμπεριλαμβάνονται στην Ρωσική έκδοση του 1803 Οι πληροφορίες που μπορεί να αντλήσει κάποιος από την επιστημονική βχβλιογραφία της εποχής φανερονουν, ότι το γαλακτοειδές υγρό του Μασχιχόνερου έβρισκε εφαρμογή ως στομαχικό και τονωτικό φάρμακο και ότι το σιρόπι της μαστίχας ήταν χρήσιμο τουλάχιστον στις καταρροές.
Η μαστίχα ήταν αρκετά γνωστή  και στο κοντινό σιη Ρωσία, Βασίλειο της Πολωνίας.Οι ιδιότητες της επισημαίνονται από τον γιατρό L. Α. Szerlecki της Βαρσοβίας, ο οποίος την χρησιμοποιούσε πολΰ συχνά και την δοκίμαζε με επιτυχία στην περίπτωση της θεραπείας του οιδήματος των ηλικιωμένων με τη μορφή σκόνης. Ένα κουτάλι από το μείγμα ιης κόνις της μαστίχας μαζί με άλλα συστατικά ριχνόταν πάνω σε αναμμένα κάρβουνα και κατεύθυναν τον ατμό σιο άρρωστο μέρος του σώματος. Στο βιβλίο του περιλαμβάνει μεταξύ άλλων και μια συνταγή ενός υγρού που με τη βοήθεια μιας κομπρεσσας είναι αποτελεσματικό όταν εφαρμοστεί στον λευκό όγκο του γόνατος και στην περίπτιοση του "hygroma cysticum patellae", δηλαδηλαδή στο «κυστικό υγρωμα  της επιγονατίδας».
Επίσης μια διαφορετική άποψη είναι  ότι  Ο πρώτος υμνητής της χιώτικης μαστίχας ήταν
ο Διοσκουρίδης
 (1ος αιώνας μ.Χ) . Αν και στρατιωτικός, θεωρείται ο θεμελιωτής της φαρμακολογίας. Γύρναγε στην περιοχή της Μικράς Ασίας, της Ελλάδας και της Ιταλίας μαζεύοντας βότανα και πληροφορίες για αυτά. Γράφει ότι στη Χίο παράγεται η καλύτερη και περισσότερη μαστίχα.
Λίγα χρόνια αργότερα
 ο Γαλήνος
ο σημαντικότερος Έλληνας γιατρός μετά τον Ιπποκράτη και προσωπικός γιατρός του αυτοκράτορα Μάρκου Αυρήλιου, εκθειάζει τις στυπτικές και μαλακτικές ιδιότητες της μαστίχας και τη συνιστά για τις φλεγμονές του στομάχου, των εντέρων και του ήπατος. Τονίζει ότι το καλύτερο μαστιχέλαιο παρασκευάζονταν στην Χίο.
Μετά τον Διοσκουρίδη και τον Γαληνό, όλοι οι έγκριτοι γιατροί προτείνουν συνταγές με μαστίχα:
Ο Σωρανός από την Έφεσο, που άσκησε το επάγγελμα στη Ρώμη τέλη του 1ου μ.Χ αιώνα, συνιστά την μαστίχα, σε συνδιασμό με άλλα βότανα, για στομαχικές διαταραχές. Επιπλέον αναφέρει το καλλυντικό μαστίχινον , μια κρέμα από μαστίχα και ελαιόλαδο που χρησιμοποιούσαν οι φιλάρεσκοι της εποχής...
Ο Αρεταίος
 γιατρός από την Καππαδοκία που έζησε τον 2ο αιώνα μ.Χ , άφησε αρκετές συνταγές με συστατικό την μαστίχα. Για διαταραχές του στομάχου, κατάπλασμα από κυδώνια, χουρμάδες, νάρδο (βαλεριάνα) και μαστίχα. Για την θεραπεία της φρενίτιδας, κατάπλασμα από μήλα, χτυπημένα με μαστίχα και μελιλώτο (ένα είδος αρωματικού τριφυλλιού, το κοινώς λεγόμενο νυχάκι) . Για ανάκτηση δυνάμεως μετά από καρδιακά νοσήματα, κατάπλασμα από χουρμάδες λειωμένους με κρασί μαζί με μαστίχα και αλόη.
Είναι εντυπωσιακό πως όλοι οι παραπάνω γιατροί, αλλά και οι μεταγενέστεροι Ορειβάσιος και Αέτιος, που επίσης χρησιμοποιούν μαστίχα στις συνταγές τους, είχαν σπουδάσει στην περίφημη ιατρική σχολή της Αλεξάνδρειας.  Πρώτοι δάσκαλοι της σχολής ήταν ο Ηρόφιλος και ο Ερασίστρατος πιθανότατα από την Χίο, οι οποίοι φαίνεται πως γνώριζαν πολύ καλά την μαστίχα και τις ιδιότητές της.
Επίσης ο Προφήτης Μωάμεθ στο κοράνι συνιστά τη μαστίχα στους πιστούς και ίσως αυτός να είναι και ο λόγος της μεγάλης κατανάλωσης της από τον ισλαμικό κόσμο.
Έβαζε και άλειφαν όλα τα (πιθάρια-στάμνες) που αποθήκευαν το νερό με μαστίχα προκειμένου να απαλλαχτούν  από την οσμή και τα βακτήρια που είχε το νερό τότε στην έρημο κτλ.
Επίσης γίνεται μεγάλος λόγος και σημαντικές καταγραφές σε ισλαμικό βιβλίο του 1414, βασισμένο στο Κοράνι, με τίτλο «Η Ιατρική του Προφήτη».όπως μας λέει ο Κ Θωμάς Σαββίδης,.
«Η Μαστίχα της Χίου, φυσικό υποκατάστατο ψευδαργύρου για την τόνωση της ανδρικής σεξουαλικότητας και την καλή λειτουργία του προστάτη». ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ 25/03/1920
Με τον παραπάνω τίτλο ένα από τα μεγαλύτερα επιστημονικά περιοδικά, το «Pharmaceutical Biology» (Φαρμακευτική Βιολογία), που εκδίδεται και κυκλοφορεί στην Αμερική, δημοσίευσε τον (Ιανουάριο 2010) μελέτη-έρευνα των Θωμά Σαββίδη (αναπλ. Καθηγητή Βιολογίας Αριστοτελείου Παν/μίου Θεσσαλονίκης), Θάνου Ασκητή (Ψυχιάτρου- Σεξολόγου- Συγγραφέα) και Lilyana Yurukova (καθηγήτριας Φυτολογίας Βουλγαρίας).
Η επιστημονική αυτή έρευνα και τα αποτελέσματά της αναφέρονται στη δράση της Μαστίχας Χίου για την τόνωση της ανδρικής σεξουαλικότητας και φυσικά στην καλή λειτουργία του προστάτη, λόγω της περιεκτικότητάς της σε ψευδάργυρο, που ως γνωστόν λειτουργεί ρυθμιστικά στον ανθρώπινο οργανισμό.
Επίσημα, λοιπόν, και με επιστημονική σφραγίδα, η Μαστίχα θεωρείται ως αφροδισιακό φυσικό προϊόν, αν και οι έρευνες των μελετητών συνεχίζονται για ανάλογη δράση και στις γυναίκες.
Και η Έρευνες που έχει ανακοινώσει η Ένωση Μαστιχωπαραγωγων Χίου από διάφορους Ερευνητές .(Από την Ιστοσελίδα Της ΕΝΩΣΗΣ ΜΑΣΤ/ΓΟΝ ΧΙΟΥ)
ΕΡΕΥΝΕΣ ΓΙΑ:
Αντιμικροβιακή δράση του μαστιχελαίου.
Αντιβακτηριδιακή δράση της μαστίχας.
Aντιοξειδωτική δράση της μαστίχας.
Η μαστίχα στην στοματική υγιεινή.
Δερματολογικές και επουλωτικές ιδιότητες της μαστίχας.
Φυτοχημική ανάλυση του μαστιχελαίου.
Φυτοχημική ανάλυση της μαστίχας.
Δράση της μαστίχας & μαστιχελαίου ενάντια στα καρκινικά κύτταρα.
ΑΝΑΖΗΤΩΝΤΑΣ ΤΟ ΔΑΚΡΥ ΤΗΣ ΜΑΣΤΙΧΑΣ ΣΤΟ ΜΥΘΟ ΣΤΗ
ΘΡΗΣΚΕΙΑ, ΤΙΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ, ΤΙΣ ΤΕΧΝΕΣ……
Η χιώτικη μαστίχα και σι ιδιαιτερότητες της αποτελούν, πάντα, ένα σημείο αναφοράς στη διεθνή βιβλιογραφία. Η μοναδικότητα της και το άγνωστο παρελθόν της συνθέτουν μια εικόνα που ο καθένας αισθάνεται ότι θέλει να μοιραστεί και
να ανακαλύψει. Το υλικό του παρακάτω κειμένου που βασίζεται, κυρίως, σε όχι τόσο γνωστή βιβλιογραφία, προσπαθεί από τη μια να διαλευκάνει κάποια σκοτεινά σημεία, ενώ από την άλλη επιχειρεί να φέρει στο φως νέες πλευρές και διαστάσεις του φαινόμενου μαστίχα.
ΣΚΡΙΠ 28/12/1905
 Μια από τις παλιότερες μαρτυρίες που
έχουμε για τη συλλογή της "Χίας ρητίνης"  προέρχεται από ένα Ιταλικό κείμενο του 1580.
Πρόκειται για μια ενδιαφέρουσα μαρτυρία. Γιατί, όμως, ενδιαφέρουσα; Διότι μας λέει ότι η μαστίχα μαζευόταν με τη βοήθεια ενός σεντονιού, το οποίο περιέκλειε το σχίνο και έτσι δεν έπεφτε η μαστίχα στο χώμα.
<< Αντίθετα, σήμερα η μέθοδος συλλογής είναι διαφορετική όπως έχουμε αναφέρει ποιο πάνω>>
Η μαστίχα θεωρείται ότι μεγαλώνει μόνο στη νότια Χίο. Σαν
να υπάρχει ένας περιορισμός νοητός, μια απαγορευτική
γραμμή, πέρα από την οποία δεν μεγαλώνουν άλλα μαστιχόδεντρα ικανά να παράγουν μαστίχα. Στο παρελθόν κάποιοι προσπάθησαν να κλέψουν τη "νύφη" της Χίου για να τη μεταφέρουν και να την καλλιεργήσουν, με σκοπό να αξιοποιήσουν τα πλεονεκτήματα της. Χωρίς αποτέλεσμα, αφηγείται η προφορική παράδοση. Είναι αληθινά τα λεγόμενα της όμως! Κάποιοι μετέφεραν το μαστιχόδεντρο και σε χώρες μακρινές, όπως στην Αγγλία το 1664, χωρίς όμως να μπορέσει
ποτέ να παραχθεί μαστίχα
Τη μοναδικότητα της χιώτικης μαστίχας, εκτός από τις γνωστές μέχρι σήμερα πηγές, μαρτυρούν διάφορες άλλες λιγότερο γνωστές. Για παράδειγμα, στην Ευρώπη το 1560 ο Ι. Placotomus γράφει για τη Mastiche chia. To 1570 στην Αυστρία συναντάται στην κατηγορία Gummata, γόμμες, όπου εμφανίζεται πάλι με τον προσδιορισμό του τόπου παραγωγής της: Mastix Chia.
Η Χίος, ως τόπος ανάπτυξης του προϊόντος, αναφέρεται και
στη Μεταμεσαιωνική επιστημονικιί βιβλιογραφία. Όπως
στην περίπτωση της Pharmacopea Barava ή ενός Δανέζικου
βιβλίου, της Pharmacopoea Dánica. Για ένα δέντρο. Arbor,
που μεγαλώνει στο Insularam Archipelagi, γράφουν στο
πρώτο, στη Χίο, όπου και κυρίως καλλιεργείται, συμπληρώνει το άλλο in Chio praecipae cultae.
Η Θρησκεία της μαστίχας
Οδοιπορώντας από την αρχαιότητα στην Ορθοδοξία
Η χρήση της μαστίχας στην αρχαιότητα ήταν συνδεδεμένη
με τη λατρεία της θεάς Άρτεμης. Σύμφωνα με τις δοξασίες
των αρχαίων, οι Νύμφες της Άρτεμης, και κυρίως η Δίκτυμνα, εμφανίζονταν μέσα από τα κλαδιά του μαστιχόδεντρου.
Το δέντρο αυτό ήταν σύμβολο της αγνότητας για τις νεαρές
κοπέλες, οι οποίες για αυτό το λόγο έφεραν τα κλαδιά τουστο κεφάλι τους.
Επιπρόσθετα, η μαστίχα γινόταν προσφορά στη θεά Άρτεμη,
η οποία εκτός από προστάτιδα του κυνηγιού ήταν και προστάτιδα της Μαγείας. Η παραπάνω είναι μια ιδιαίτερης βαρύτητας ιδιότητα της Άρτεμης, η οποία δεν πρέπει να παραγνωριστεί, διότι, όπως είναι φυσικό, όταν μια λατρεία ή λατρευτική συνήθεια επανέρχεται, τότε έχουμε και την επανείσοδο όλης της προτεραίας κληρονομιάς του συστήματος της, το οποίο θα επανενσωματωθεί στο παρόν σύστημα. Έτσι ήταν φυσικό επακόλουθο, όταν η μαγεία επανήλθε κατά τη
διάρκεια του Μεσαίωνα, η αναζήτηση κάθε πράγματος που
είχε σχέση με το παρελθόν της να έγινε πιο έντονη.
 Η χρήση της μαστίχας επανήλθε από τις μάγισσες, οι οποίες, αν μη τι
άλλο, ασχολούνταν με τη χημεία και τις ιδιότητες των φυτών.
Ας μην παραξενευτεί κανείς από το γεγονός ότι υπάρχουν,
λοιπόν, κείμενα (ξόρκια, θυμιάματα, φίλτρα ερωτικά, φόρμουλες μαγικές) που ανήκουν στο χώρο αυτό και όπου γίνονται αναφορές στη μαστίχα.
Η μαστίχα του χριστιανισμού
Στον αντίποδα της μαγείας υπάρχει η χριστιανική θρησκεία.
Στο βιβλίο της Γενέσεως της Βίβλου, για παράδειγμα, πιστεύεται ότι κάποια αναφορά γίνεται στο μαστιχόδεντρο. Η περίπτωση της Σουσάννας, κόρης του Χελκία και γυναίκας του Ιωακείμ, είναι μια από αυτές (Σουσάννα, 54). Για το σχετικό χωρίο υπάρχουν αντιφατικά σχόλια. Η έρευνα δείχνει
όμως ότι αυτό συνέβαινε διότι δεν ήταν γνωστό επακριβώς πάντα το δέντρο του σχίνου στους πρώτους μεταφραστές και
σχολιαστές της Βίβλου. Πράγμα που είχε ως συνέπεια να μην
καταγράφεται το μαστιχόδεντρο ως το σωστό δέντρο στις εργασίες τους.
Η μαστίχα αποτελούσε μέρος της κηρωτής, δηλαδή τον πρόγονο του σημερινού και ευρύτατα διαδεδομένου τσιρότου.
Το όνομα κηρωτή αναφέρεται σε χειρόγραφα που αφηγούνται τη ζωή και τα θαύματα των μεγάλων Αγίων ιατρών της
χριστιανοσύνης του Κοσμά και του Δαμιανού, γνωστότερους
και με την επονομασία Ανάργυροι. Δεν αποκλείεται, λοιπόν,
οι γιατροί αυτοί που έζησαν κατά τη διάρκεια της Βυζαντινής περιόδου, να γνώριζαν τη μαστίχα και να τη χρησιμοποιούσαν.
Η μαστίχα αποτελεί ένα από τα συστατικά του Αγίου Μύρου.
εποχή που παρασκευαζόταν, σήμερα ο Θ. Σαββίδης αναφέρει ότι ανέρχονται στα 57.
Όπως έχουμε αναφέρει και ποιο πάνω Το δάκρυ της μαστίχας είχε συνδεθεί και με το μαρτύριο του Αγίου Ισιδώρου. Σύμφωνα με την παράδοση, αντικρίζοντας
το μαρτύριο του, οι σχίνοι δάκρυσαν και παρήγαγαν έτσι το
μαστίχι. Ο Άγιος Ισίδωρος μαρτύρησε τους πρώτους χρόνους εγκαθίδρυσης της νέας θρησκείας, οι αναφορές, όμως, οι σχετικές με την ύπαρξη της ρητίνης προϋπάρχουν του χριστιανισμού; άρα πολύ νωρίτερα από τότε που αναφέρεται
χρονικά η χριστιανική παράδοση.
Μια άλλη σχέση της μαστίχας με τη χριστιανοσύνη είναι πως
στα εγκαίνια κάθε καινούργιου ναού τοποθετείται στην Αγία
Τράπεζα η μαστιχόπιτα, η οποία φυσικά περιέχει μαστίχα,
όπως εξάλλου υποδεικνύει και η ονομασία της.
Σ' ένα χειρόγραφο της Δύσης, στην πόλη Βασιλεία της Ελβετίας, διασώζονται αρκετές παλιές ιατρικές συνταγές. Μια από τις καταχωρημένες σε αυτό αποδίδεται στον Απόστολο Παύλο. Ο τελευταίος απεικονίζεται σε μικρογραφία να κρατάει ένα γουδοχέρι και να τρίβει κάποια βότανα μέσα σε ένα
μεγάλο γουδί, δείγμα της γνώσης του για τα φυτά.
Η συνταγή που του αποδίδεται ονομάζεται το Αντίδοτο του Αποστόλου Παύλου και μέσα στα πολυάριθμα συστατικά της περιείχε μαστίχα.
Στο κεφάλαιο της σχέσης του θάμνου μας με τη θρησκεία
εντάσσεται και η παρακάτω αναφορά για μια εικόνα, η οποία
σώζεται στην Παναγιά τη Σπηλαιώτισσα και κατά την παράδοση δημιουργήθηκε από τα ίδια τα χέρια του μαθητή του Χριστού Ευαγγελιστή Λουκά. Η εικόνα λέγεται ότι είναι φτιαγμένη από κερί και μαστίχα. Παρόμοια περίπτωση απαντάται στο Άγιο Όρος και χρονολογείται από τον 1ο  αιώνα μ.Χ. Ο συντηρητής Θ. Τέλιος, (<<όπως μου είπε>> << του είπε να βάλω καλύτερα του Δ Κοκκινάκη>>) έχει εντοπίσει μια εικόνα από κηρομαστίχι στη Μονή Διονυσίου του Αγίου Όρους.
Οι Γενοβέζοι ιδρύουν ένα σύνδεσμο εκμετάλλευσης της μαστίχας, τη
"Μαόνα". Το όνομα της προέρχεται από το Αραβικό μαουνάχ που σημαίνει "εταιρεία".
Πολλοί από τους νέους κατακτητές εισέρχονται στην εταιρεία
και υιοθετούν το προσωνύμιο Giustiniani. Το 1350 δημιουργείται η Maona Nuova. Η Νέα Μαόνα και η Παλιά ήρθαν σε συνεννόηση στις 8 Φεβρουαρίου του 1359.
 Η συνεννόηση αυτή αφορούσε τον καταμερισμό των τόπων πώλησης
του προϊόντος. Η Νέα Μαόνα μπορούσε να πουλήσει τη μαστίχα στο Πέρα, τη Romania, την Τουρκία μέχρι τη Ρόδο και στη Δύση. Βέβαια, όταν μιλάμε για Romania εννοούμε την Ελλάδα, την Κωνσταντινούπολη και τις πόλεις της Κριμαίας,
όπου οι Γενοβέζοι είχαν αποικίες. Ο προσδιορισμός Τουρκία περιλαμβάνει την περιοχή της  Μικρός Ασίας. Η Δύση Περιλάμβανε την Ιταλία, Γαλλία, Ισπανία και Γερμανία.
 Η Παλιά Μαόνα ασκούσε τις εμπορικές δραστηριότητες της
στην Ανατολή, και οριοθετούσε τις πωλήσεις της στις αγορές
της Συρίας, της Αιγύπτου και της Βόρειας Αφρικής.
Η Χιακή μαστίχα δεν ήταν ένα αντικείμενο εμπορίου αδιάφορο για τους ίδιους τους επαγγελματίες εκείνης της εποχής, τους φαρμακοποιούς ή σπετσιέρηδες όπως τους αποκαλούσαν τότε. Ένα συμβόλαιο με ημερομηνία 8 Φεβρουαρίου του
1359 δημοσιευμένο από τη Rovere φανερώνει αυτό το πράγμα. Στο προαναφερθέν συμβόλαιο εμφανίζεται ένας σπετσιέρης, ο Filippo Marchesani και μέλος της Maona Nuova, o οποίος μαζί με κάποιους άλλους επισυνάπτει μια συμφωνία
με μέλη της Maona Vecchia για την πώληση μαστίχας.
Ο Pistarino γράφει ότι η Γένοβα κληρονόμησε το Βυζαντινό
σύστημα διαχείρισης της μαστίχας. Σε περίπτωση που η παραγωγή αυξανόταν, συμπληρώνει, οι Γενοβέζοι την έκαιγαν, για να κρατήσουν την τιμή ψηλά. Μπορούσαν όμως να καταφύγουν σε μια καλύτερη λύση, να τη φυλάξουν.
Όμως οι περιβαλλοντικοί παράγοντες κάνουν τη μαστίχα ευάλωτη.
Μετατρέπουν τα διάφανα δάκρυα της σε κίτρινα που σιγά
σιγά σκουραίνουν.   Η ποιότητα της, λοιπόν, αδιαμφισβήτητα θα έπεφτε και το ίδιο μπορεί να εικάσει κανείς και για την τιμή αυτής της μαστίχας. Μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα, δηλαδή!
Ένα άλλο σημείο το οποίο πρέπει να αποσαφηνιστεί είναι
πως οι Γενοβέζοι είναι οι πρωταρχικοί διακινητές στο εμπόριο της μαστίχας. Συχνά βλέπει κανείς να αναφέρεται ότι τη
μαστίχα διακινούσαν οι Γενοβέζοι αλλά και άλλες εθνότητες,
όπως ας πούμε οι Εβραίοι. Πώς γίνεται αυτό; Αυτό οφείλεται
στο ότι οι Εβραίοι κάτοικοι της Χίου αγόραζαν πρώτοι κάποιες ποσότητες από τους Γενοβέζους και κατόπιν τις διακινούσαν. Το εμπόριο περιλαμβάνει και άλλους, όπως Βενετούς εμπόρους, σύμφωνα με μια σειρά συμβολαίων μεταξύ
του 1452-1453 δημοσιευμένα από τη Roccatagliata, αλλά και
Πιζάνους. Οι προορισμοί του εμπορίου του "θησαυρού" της
Χίου περιλάμβαναν τη Σικελία, την Καταλωνία, τη Θέουτα,
το Ολτρεμόντε, το Παρίσι, τη Μπρυζ, το Λονδίνο...
Η περίοδος που οι Γενοβέζοι εκμεταλλεύονταν το νησί και
τους φυσικούς πόρους του έμελλε να λήξει. Το 1566 η Χίος
κατακτήθηκε από τους Οθωμανούς. Πέρασε κάποιος καιρός ώστε η μαστίχα να ξαναβρεί το δρόμο της και να κυκλοφορήσει στις γνωστές της διαδρομές. Το γεγονός αυτό διαφαίνεται από το εξής: Λίγα χρόνια μετά την κατάκτηση της
Χίου από τα νέα της αφεντικά, ένας Ιησουίτης μοναχός, ο Βικέντιος Καστανιόλα, γράφει ότι δεν μπορεί να στείλει μαστίχα
σε ένα φίλο του, εξ αιτίας της απαγόρευσης της εξαγωγής
της που είχε επιβληθεί από τους Τούρκους.
Κλείνοντας αυτή την ενότητα αναφέρουμε ότι η μαστίχα εξαγόταν από τη Σμύρνη προς την Ευρώπη κατά τη διάρκεια
του 18ου και 19ου αιώνα. Κατόπιν, έφτανε στις πολυάριθμες
Ευρωπαϊκές πόλεις {via Marseille, δηλαδή μέσω της Μασσαλίας, σύμφωνα με πολλές πηγές), όπου τη χρησιμοποιούσαν με ποικίλους τρόπους.
Ο Χριστόφορος Κολόμβος, ο μεγάλος ταξιδευτής
Ο Κολόμβος επισκέφτηκε το νησί της Χίου δύο φορές, το
1474 και το 1475. Ο Κολόμβος έμεινε στη Χίο και εντυπωσιάστηκε από τη μαστίχα. Μάλιστα, κατά τη διάρκεια των ταξιδιών του στην Λμερική μιλάει για τη μαστίχα της Χίου, καθώς η μυρωδιά ενός από τα δέντρα που συναντάει στις Δυτικές Ινδίες του την ανακαλεί στο νου του. Γιατί όμως ο Κολόμβος να μιλάει για τη μαστίχα της Χίου και όχι για ένα άλλο φυτό; Είναι προφανές ότι το άρωμα της είχε χαραχθεί
βαθιά στην οσφρητική μνήμη του, όταν το ένοιωσε από πρώτο χέρι στη γη που το παράγει μεταξύ του 1474 και 1475.
Ίσως, όμως, υπάρχει και άλλη εξήγηση, ο Κολόμβος να το
είχε δηλαδή πάνω στο πλοίο του, να ήταν σε επαφή με αυτό.
Οι ναυτικοί στο παρελθόν μάσαγαν τη μαστίχα, όταν ταλαιπωρούνταν από τη ναυτία. Όπως θα αποδειχθεί και παρακάτω, η μαστίχα δεν ήταν άγνωστη στους γιατρούς της εποχής του Κολόμβου. Πιθανότατα υπήρχε αποθηκευμένη στο
φαρμακείο του πλοίου του. Εξάλλου, κάθε πλοίο το οποίο αναλάμβανε μια τόσο μεγάλη αποστολή ή ταξίδι είχε το γιατρό του και αυτός το φαρμακείο του.
 Η μαστίχα υπήρχε πάνω στα φαρμακεία των πλοίων, όπως και τα πλοία είχαν φαρμακευτικά κουτιά πρώτων βοηθειών.
Την 1η Απριλίου του 1692 η μαστίχα εμφανίζεται ως βασικό συστατικό στη λίστα των απαραίτητων ουσιών για την παροχή πρώτων βοηθειών σε ένα ολλανδικό πλοίο. Το παλαιότερο ναυτικό φαρμακείο στον κόσμο σώζεται στο Welcome
Science Museum του Λονδίνου και η προέλευση του είναι
από τη Χίο. Αν και η μαστίχα δεν αναφέρεται άμεσα στα
δεκάδες μπουκάλια και κουτιά τα οποία έχει, κάποια από τα
φάρμακα που σώζονται είναι γνωστό ότι εμπεριείχαν μαστίχα.
Επίσης, θα μπορούσε ο Κολόμβος να έχει τη μαστίχα στο
πλοίο του και στα άλλα που συνόδευαν την αποστολή του με
τη μορφή ενός βερνικιού, ώστε να κάνει αδιάβροχα κάποια
μέρη τους ή αξιοποιώντας με κάποιο τρόπο τις κολλητικές
ιδιότητες της.
Υπάρχουν βιβλία τα οποία αναφέρουν βερνίκια από μαστίχα
αδιάβροχα και μάλιστα για τα πλοία. Δεν είναι απίθανο οι συνταγές αυτές να έχουν πρωτοεμφανιστεί εκείνη την εποχή ή και παλιότερα.
Ο κόσμος μας συχνά επαναεφευρίσκεται.
Πάντως, ο Κολόμβος αναφέρεται στις ιδιότητες αυτού του
δέντρου σημειώνοντας τις σχεδόν όμοια, όπως αυτές παρατίθενται στα κεφάλαια 12 και 13 στο έργο του Πλίνιου τουΠρεσβύτερου. Σήμερα στη Σεβίλλη σώζεται μια κόπια του 1489 αυτού του έργου, το οποίο αποτελούσε μέρος της προσωπικής βιβλιοθήκης του μεγάλου εξερευνητή της Αμερικής. Επιπλέον ο Κολόμβος, κατά την αναζήτηση πλούτου στις Δυτικές Ινδίες, απευθυνόμενος στο Βασιλικό ζεύγος της
Ισπανίας Φερδινάρντο και Ιζαμπέλλα τους έγραψε ότι εντόπισε μαστίχα. Η ποιότητα της μαστίχας που βρήκε, όμως, δεν μπορούσε να ανταγωνιστεί αυτή της Χίου, καθώς ήταν πολύ κατώτερη.
Θεωρώ ότι είναι σημαντικό να σταθεί κανείς σε κάποιους
συγγραφείς, οι οποίοι μελέτησαν τη μαστίχα και επηρέασαν
τα βιβλία των διαφόρων επιστημών με τις πληροφορίες που
μετέφεραν στην Ευρώπη. Ένας από τους συγγραφείς αυτούς
είναι ο βοτανολόγος Tournefort, ο οποίος ήρθε και έμεινε
στη Χίο και μελέτησε το σχίνο. Το έργο του Voyage in to the
Levant (1718) όπως και αυτό του φυσιοδίφη G. Olivier,
Voyage dans Γ Empire Othoman et h Perse (1801) παραμένουν κλασικά σημεία προσανατολισμού για τους μετέπειτα
συγγραφείς. Ανάμεσα τους μπορούν να συμπεριληφθούν ο
Soninni, φιλόσοφος, δικηγόρος και φυσιοδίφης και ο
Hofmann. Ο τελευταίος μιλάει για τις ιδιότητες της μαστίχας
από φαρμακοτεχνικής πλευράς. Ανάμεσα στα προεξέχοντα
παραδείγματα συγγραμμάτων που μιλούν για τη μαστίχα είναι η περίφημη Μεγάλη Γαλλική Εγκυκλοπαίδεια των
Diderot και D' Alambert. Είναι γνωστό ότι η Γαλλική Εγκυκλοπαίδεια αποτέλεσε το ουσιώδες ανάγνωσμα πάνω στο
οποίο βρήκε πρόσφορο έδαφος η ιδεολογία του Διαφωτισμού. Στις σελίδες της περικλείεται και γνώση για τη μαστίχα
Πάνω στις πληροφορίες αυτών των συγγραμμάτων στήνεται
το οικοδόμημα των μετέπειτα βιβλιογραφιών πληροφοριών
που μας καταφτάνουν για τη μαστίχα. Τα δυσεύρετα βιβλία
των περισσοτέρων από τους παραπάνω συγγραφείς σήμερα
είναι προσβάσιμα διαμέσου του έργου του Φιλίππου Αργέντη, και των τριών τόμων των Περιηγητών και Γεωγράφων του. Ένα πόνημα που παρότι στην εποχή του αποτελούσε μια πρωτοποριακή συλλογή και βάση υλικού για μελέτες, όμως
πρέπει να εξετάζεται με προσοχή. Και αυτό διότι κάποιοι
περιηγητές, όπως ο Dapper για παράδειγμα, δεν ήρθαν ποτέ
στη Χίο. Ο τελευταίος την περιέγραψε όπως την "είδε" μέσα από τα βιβλία που διάβασε και μόνο. Μια ανάγνωση της σειράς των εντύπων που
υπάρχουν στη Γεννάδιο Βιβλιοθήκη των Αθηνών για τη Χίο μπορεί να είναι ένα ακόμη πειστήριο για το από πού απορρέει μια τέτοια άποψη.
Περπατώντας στην Αρχαία Αίγυπτο
Οι επιστήμες που κατέχουν τη μερίδα του λέοντος στις αναφορές για τη μαστίχα φαίνεται ότι είναι η Ιατρική και η Φαρμακευτική. Από τα ευρύτατα γνωστά ιατρικά χειρόγραφα της Αιγύπτου είναι ένας πάπυρος που βρέθηκε από τον Ebers. Η δημοσίευση το 1875 του παπύρου του Ebers, όπως αποκαλείται διεθνώς σήμερα, έστρεψε πάνω του το βλέμμα πολλών επιστημόνων. Και αυτό διότι θεωρείται ένα από τα αρχαιότερα σωζόμενα ιατρικά κείμενα, καθώς πιστεύεται ότι γράφτηκε το 1530 π.Χ. κατά το βασίλειο του Amenhotep. Σύμφωνα με κάποιους, η μαστίχα αποτελούσε συστατικό του Αιγυπτιαίίού Kyphi. Το Kyphi είχε διάφορες χρήσεις. Η δράση του ως γιατρικό ήταν ναρκωτική και κατά συνέπεια, προκαλούσε ευφορία. Χρησιμοποιούνταν όμως και για να αρωματίσει τα
σπίτια και τα ρούχα, αλλά και να διώξει τα κακά πνεύματα. Η χρήση της μαστίχας στο χώρο δεν ήταν άγνωστη και στους Χιώτες του προηγούμενου αιώνα. Σύμφωνα με ανέκδοτα χειρόγραφα της δημογεροντίας Χίου, τα οποία διατηρούνται στη Βιβλιοθήκη Κοραή της Χίου, οι κάτοικοι της περιοχής του Κάμπου απολύμαιναν τις στέρνες των περιβολιών τους καίγοντας μαστίχα.
Προ των πυλών της Ρώμης
Η μαστίχα προ των πυλών της Ρώμης; Όχι μόνο! Και
εντός των πυλών αυτής! Ο Πλίνιος αποδίδει θεραπευτικές ιδιότητες περισσότερες από όσες γνωρίζουμε σήμερα για κάποια μέρη του φυτού. Για τον καρπό του,
το φλοιό, τα φύλλα του και τη μαστίχα. Οι Ρωμαίοι
έβαζαν επίσης τον καρπό του σχίνου πάνω στο κρέας
για να το αρωματίζουν.
Ο Αυριίλιος Κέλσος, γνωστός και ως ο Κικέρων της
Ιατρικής, κατά την Αναγέννηση συνέταξε στον τομέα
του δημοφιλή βιβλία. Το έργο του, απαραίτητο για
τους γιατρούς της Ρώμης, γνώρισε δεκάδες εκδόσεις
στην Ευρώπη και ήταν ένα από τα πρώτα ιατρικά κείμενα που τυπώθηκαν ποτέ. Μια σπάνια έκδοση του De re Medica του 1563, περιλαμβάνει και το σχίνο, lendsc¡, στα φυτά που κατά τον Κέλοο μπορούσαν να θεραπεύσουν.
Λιγότερο γνωστός είναι ο Σωρανός. Ο γιατρός αυτός
που γεννήθηκε το δεύτερο μισό του Ιου αιώνα μ.Χ. και
για κάποιο διάστημα έζησε στη Ρώμη, στο έργο του,
"Περί Γυναικείων Α και Β", μεταξύ άλλων συστήνει
"Αφέψημα από μυρσίνη ή σχίνο..." για το εξάνθημα.
Βυζαντινή μαστίχα
Ο προσωπικός γιατρός του Αυτοκράτορα Ιουλιανού, ο
Ορειβάσιος (325-423), με τη μαστίχα αντιμετώπιζε την
ανορεξία, όπως σημειώνει στις Eclogae medicamenronim, στον τέτανο και στα εγκαύματα.
Ο Αλέξανδρος Τραλλιανός (525-605) αναφέρει στο
Problematicum Ι Prefatio την αδιαμφισβήτητη αξία
της απέναντι στις στομαχικές διαταραχές.
Ο Αέτιος (502-574) την προτείνει για τους στομαχικούς πόνους, τους εμετούς στο lariiconim, ως καθαρτικό, για να επουλώνει τις πληγές και για την παράλυση των μυών.
Ο Παύλος ο Αιγινήτης, ο οποίος έζησε στον 7ο αιώνα
μ.Χ., τη χορηγούσε για το βήχα και ως αναλγητικό
Στις Επιτομές του μιλάει για μια οδοντόκρεμα με βάση
τη μαστίχα.
Ο Θεοφάνης Νόννος συνιστούσε το αφέψημα της
Pistacia lentiscus για την ξηροφθαλμία.
Η πρώτη ιατρική σχολή στην Ευρώπη θεμελιώθηκε στο
Salerno της Ιταλίας. Οι καθηγητές της σχολής. Scuola
Salernitana, υπήρξαν διάσημοι στους ιατρικούς κύκλους και
άφησαν σημαντικά έργα πίσω τους. Ένας από αυτούς, ο
Κωνσταντίνος ο Αφρικανός (1110-1087), ανάμεσα σε άλλες
εφαρμογές συνιστούσε τη μαστίχα για τα αποστήματα και
τους όγκους του στομάχου, της σπλήνας και των εσωτερικών
οργάνων.
Παρόμοιες χρήσεις για τη μαστίχα σε μορφή αλοιφής προτείνει μια από τις πιο μεγάλες μορφές της Δυτικής ιατρικής,
ο Nicolaus Salerniτani, στο περίφημο Αντ/5οτάρ;ό του. Μέσα
στις συνταγές του, σε ένα χειρόγραφο που σώζεται στον Καναδά, συναντούμε το μαστιχέλαιο, για το οποίο συνιστούσε
χρήση εξωτερική για να απαλύνει τους στομαχικούς πόνους.
Η Mastricis, όπως σημειώνεται στο Λατινικό κείμενο, αποτελούσε συστατικό χαπιών κατά της αρθρίτιδας και του πονοκεφάλου.
Στην Bibliothèque National de Paris σώζεται το έργο ενός άλλου σημαντικού γιατρού της διάσημης αυτής σχολής.
Ο Matteo Plaetarius το 12ο αιώνα έγραψε ότι η μαστίχα βοηθούσε στην παραγωγή σιέλου κατά τη μάσηση της.
 Ο Plaetarius προτείνει διάφορες συνταγές στις οποίες η μαστίχα
μπορεί να έχει θέση, όπως αυτή της παρασκευής μαστιχόνερου, το οποίο είναι καλό για τη χώνευση.
Ο Pietro Matthioli. Γιατρός στο επάγγελμα, στην έκδοση του
βιβλίου του το 1568 σχολιάζει το έργο του Διοσκουρίδη. Ο Matthioli σε αυτές αναφέρεται εκτενώς και στο Χιακό "φαινόμενο", αφιερώνοντας του δυο σελίδες γεμάτες σχόλια και παρατηρήσεις.
Είναι γνωστό ότι η μαστίχα διατηρούσε μια υψηλή τιμή. Κατά συνέπεια η αγορά της προϋπέθετε οικονομική ευρωστία. Δεν είναι, λοιπόν, παράξενο που η μαστίχα
βρίσκεται κάποιες φορές ως υλικό στο περιβάλλον βασιλικών αυλών ή ευγενών. Για παράδειγμα, το προϊόντου σχίνου απαντάται στη διάσημη αυλή των Μεδίκων
στη Φλωρεντία, στην πόλη όπου ξεκίνησε η Ευρωπαϊκή Αναγέννηση. Δε βρίσκει η μαστίχα μια οποιαδήποτε χρήση στη διάσημη αυλή. Τη συναντάμε δυο φορές ως
συστατικό για την καταπολέμηση της μεγαλύτερης ασθένειας του Μεσαίωνα, του φοβερού Μαύρου Θανάτου, της Πανούκλας. Ένα βαλσαμικό λάδι και μια σκόνη συνταγογραφούνται σε ένα χειρόγραφο για την αντιμετώπισή της. Αντιλαμβάνεται κανείς τι σημαντικό ρόλο έπαιζε στην αυλή των Μεδίκων και σε ποιο βαθμό,
αφού είχε τις προδιαγραφές για την αντιμετώπιση αυτής της φοβερής ασθένειας, η οποία μείωσε κατά ένα τρίτο τον πληθυσμό της Ευρώπης στη διάρκεια του
Μεσαίωνα.
 Στη Φλωρεντία, στο Ricettario (συνταγολόγιο), βιβλίο που απευθυνόταν
στους γιατρούς και τους φαρμακοποιούς της εποχής,
καταγράφονται γύρω στις 60 συνταγές με μαστίχα. Στο
Φλωρεντιανό Συνταγολόγιο περιλαμβάνονται και γνώσεις από τον Αραβικό κόσμο. Μια σκόνη, η Polvere di Turbith Magistrale, η οποία προέρχεται από τον Αβικέννα εμπεριέχει Mastiche eletto.
Στη Βενετία, την πόλη των Δόγηδων, ο γιατρός
Guasparino, σε ένα χειρόγραφο που σώζεται στη βιβλιοθήκη της Κρεμόνας, αποφασίζει να καταγράψει μια για πάντα τα μυστικά των γνώσεων του. Πρέπει να
επισημανθεί ότι δεν πρόκειται απλώς για μια συνταγή
και μόνο. Για την ακρίβεια στο έργο του υπήρχαν ούτε
μια, ούτε δύο, αλλά 35 συνταγές περίπου με μαστίχα
που μαρτυρούν την πολυδιάστατη χρήση της σε θεραπευτικό επίπεδο στην πόλη της Βενετίας.
Η μαστίχα χρησιμοποιούταν σε ένα από τα πιο διάσημα φάρμακα του Μεσαίωνα, τη Θηριακή του Ανδρόμαχου. Ο Ανδρόμαχος ήταν γιατρός του αυτοκράτορα Νέρωνα και είχε φτιάξει αυτό το φάρμακο, το οποίο με τη σειρά του ήταν βασισμένο στη σύνθεση πολλών ουσιών. Έβρισκε χρήση σχεδόν για κάθε
νόσο και αποτελούσε προϊόν εξαγωγής για πόλεις όπως τη Γένοβα ή τη Βενετία.
Ενδεικτικά, στη Βρετανία η Θηριακή έφερε το όνομα της Βενετίας, καθώς ήταν γνωστή και ως Venice Treccie
 Στη Γένοβα, εκτός του ότι υπήρχε ποινή για τη νόθευση του παραπάνω σκευάσματος, πολύτιμου λόγω της αποδοχής του ως πανάκειας, το 1506 οι αντιπρόσωποι των δυο επιστημών, των γιατρών και των
φαρμακοποιών της πόλης, καθόρισαν μια για πάντα τη συνταγή παρασκευής του, ενδεικτικό του ειδικού βάρους που της απέδιδαν.
ΠΗΓΕΣ ΜΕΧΡΙ ΤΩΡΑ
p-andr.blogspot.com
el.wikipedia.org
google.gr,com,it,du.es.el
Βιβλία:
O ΚΑΤΑΡΡΑΚΤΗΣ ΤΗΣ ΧΙΟΥ
(ιστορικη διαδρομη λαογραφικη παραδοση)
Του Κωστα Αντ Ναυπλιωτη
ΑΝΑΦΟΡΕΣ ΣΤΗ ΜΑΣΤΙΧΑ ΧΙΟΥ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΙΚΕΣ ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΙΕΣ
Του Δημητρη Κοκκινακη
ΧΑΡΑΖΟΝΤΑΣ ΤΟ ΜΥΘΟ ΤΗΣ ΜΑΣΤΙΧΑΣ
Του Δημητρη Κοκκινακη – Μαριος καζας
        Μαρια Πασσαλη – Βασω κριτακη

ΔΗΜΟΦΙΛΗΣ

> Ελπίζουμε να βασιστούμε σε πιστούς αναγνώστες και όχι σε ακανόνιστες διαφημίσεις. Ευχαριστώ!

Φόρμα επικοινωνίας

Όνομα

Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο *

Μήνυμα *

Αναζήτηση αυτού του ιστολογίου

Blog Archive

Recent Posts