Η γιορτή των Τριών Ιεραρχών, Γιορτή των Γραμμάτων
Ο πρωταθλητισμός δεν είναι μόνο μετάλλια και διακρίσεις αλλά ήθος και μεγάλη ψυχή!!!
Στον πρώτο αγώνα του είχε την ατυχία να πάθει εξάρθρωση των δυο κλείδων στο στέρνο και παρόλα αυτά συνέχισε να παίζει παίρνοντας τελικά και τη νίκη.
Ο έντονος πόνος και οι συστάσεις των γιατρών δεν του επέτρεψαν να συνεχίσει τους αγώνες του προς το χρυσό μετάλλιο κάτι που ήθελε ίσως πιο πολύ από κάθε άλλη φορά…
ΠΩΣ ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΩ ΤΗΝ ΑΙΣΙΟΔΟΞΙΑ ΣΤΗΝ ΖΩΗ ΜΟΥ?
Ιανουάριος 2022 : Οι σκέψεις μου γραμμένες κατά την είσοδο της νέας σεζόν..
Ξεκινήματα για μικρούς και μεγάλους..για άντρες για γυναίκες για παιδιά κάθε ηλικίας, για εφήβους, για επαγγελματίες, για οικογένειες, για όλους μας..
Σχεδιασμοί, προϋπολογισμός ευθυνών, υποχρεώσεων πάσης φύσης, ανασυγκρότηση σχέσεων και επανατοποθέτηση στόχων..
Πώς θα τα καταφέρω?
Νιώθω φόβο?
Πιθανώς να χω αμφιβολίες για την θετική έκβαση του μελλοντικού αποτελέσματος..
Οι δυσκολίες φαντάζουν μπροστά μου μεγαλύτερες από τον ενθουσιασμό μου για το νέο μου ξεκίνημα..
Μοιάζει η σκέψη μου να ναι σαν ένα πανάκριβο αυτοκίνητο που όμως δεν έχει βενζίνη για να ξεκινήσει..
Πού οφείλεται η δειλία μου για να προχωρήσω μπροστά?
Πού ακριβώς βρίσκεται αυτό το κουμπί «Thinking possitive’’(Σκέψου Θετικά)» που διαβάζω στα άρθρα …που λένε οι ειδικοί και οι παρουσιαστές με την χαρούμενη φωνή και το κατάλευκο χαμόγελο στα ραδιοφωνικά και τηλεοπτικές εκπομπές?
Τα πράγματα είναι πολύ πιο απλά !
Το ‘’κουμπί’’ βρίσκεται στην λεγόμενη Αισιοδοξία!
Τι σημαίνει ,καταρχάς, ‘’Αισιοδοξία’’
Δανείζομαι την ρήση του Ουίνστον Τσώρτσιλ που έλεγε ότι ένας αισιόδοξος βλέπει μια ευκαιρία σε κάθε καταστροφή .Ενώ ένας απαισιόδοξος βλέπει μια καταστροφή σε κάθε ευκαιρία.
Είναι η πρώτη φορά που γράφω σε άρθρο μου στο πρώτο ενικό πρόσωπο .Ο λόγος είναι επειδή όσο επαναλαμβάνω τα πιστεύω μου που αφορούν την αισιόδοξη σκέψη μου τόσο μαθαίνω να την έχω επειδή όπως λένε: «Η επανάληψη είναι η πρώτη αρχή της μάθησης»..
Επίσης, θεωρώ ως υποκειμενική διαδικασία το ‘’χτίσιμο ‘’ της αισιόδοξης σκέψης και δεν υπάρχει , φυσικά ,κανένα συγκεκριμένο manual .
Είναι θέμα θέλησης.( Emile Chartier)
Η αισιοδοξία κατακτιέται τελικά … Χτίζεται με την θέλησή μας..
Μόνο που χρειάζεται συγκεκριμένα υλικά και εργαλεία ..
Τα υλικά και τα εργαλεία της αισιόδοξης σκέψης είναι απλώς τα κίνητρα που θα την διαμορφώσουν…
Ας δούμε λοιπόν μερικά από αυτά:
ΥΛΙΚΑ ΑΙΣΙΟΔΟΞΗΣ ΣΚΕΨΗΣ
Οτιδήποτε δυσάρεστο μου χει συμβεί στο παρελθόν, δεν αλλάζει..Υπήρξε! Τώρα δεν υπάρχει! Εκτός κι αν δύναμαι να το επιτρέψω εγώ να γίνει πάλι.
Οτιδήποτε δυσάρεστο συνέβη στο παρελθόν μου είναι δικό μου και αποτέλεσε την αιτία να αλλάξω τρόπο σκέψης ΣΗΜΕΡΑ.
Οτιδήποτε ευχάριστο συνέβη στο παρελθόν, μου έδωσε την δύναμη να προχωρήσω και αυτήν την στιγμή που διαβάζω αυτές τις γραμμές είναι η ευκαιρία για να ΖΩ με το να αλλάΖΩ.
Ό,τι έγινε ..έγινε! Αφήνω πίσω τα περασμένα και βλέπω με τα μάτια της ψυχής μου μπροστά. Τυχαίο δεν το λες ότι τα μάτια ο Θεός μας τα έδωσε για να βλέπουμε μπροστά και δεν τα τοποθέτησε στην πλάτη μας ώστε να κοιτάζουμε πίσω..
Ας κάνω αυτοκριτική ! Όχι ,όμως αυτοκατακριτική !
Κοιτάω ποιους τομείς της ζωής μου χρειάζεται να βελτιώσω. Η απαισιόδοξη σκέψη συνήθως έχει την ρίζα της στην έλλειψη του ελέγχου στην ζωή μας, στην έλλειψη του απλού τσεκαρίσματος των επιθυμιών μας και των αναγκών μας.
Ας συνειδητοποιήσω πως είμαι άνθρωπος και όχι ο superman!
Tα πάντα έχουν τα όριά τους ακόμα και η παντοδυναμία όσον αφορά τους απλούς ανθρώπους.
Ας συνειδητοποιήσω ότι δεν είμαι ο Ρομπέν των Δασών! Η δικαιοσύνη γύρω μου δεν αποτελεί προσωπικό μου στόχο και αυτοσκοπό ζωής για τους πάντες και για τα πάντα.Η δικαιοσύνη βγαίνει στην διαύγεια μέσω των συγκυριών,τελικά.
Ας συνειδητοποιήσω ότι δεν είμαι η Μητέρα Τερέζα. Η καλοσύνη ,ο αλτρουισμός είναι αξίες που δεν με εγκλωβίζουν στην πεποίθηση να βοηθάω και να υπάρχω μόνο για να ικανοποιώ τους άλλους αφήνοντας τελικά τον εαυτό μου αβοήθητο.
Ναι, φυσικά δεν εστιάζω στο παρελθόν μου. Όμως,δεν φτάνω και στο άλλο άκρο να βλέπω απευθείας το μέλλον. Δίνω σημασία στο Τώρα..στο Παρόν μου.
Και τελειώνοντας την λίστα με τα υλικά για την κατασκευή της αισιοδοξίας …ας νιώσουμε την άποψη του Franz Kafka (1883-1924) που μας παροτρύνει λέγοντας:
‘’Αφήστε σας παρακαλώ το μέλλον να συνεχίσει να κοιμάται, όπως οφείλει. Γιατί αν κάποιος το ξυπνήσει πριν την ώρα του, τότε θα αποκοιμηθεί το παρόν του.’’
Ετοιμάζοντας, λοιπόν να χτίζω και να κατασκευάζω την αισιόδοξη σκέψη στην ζωή μου, συνειδητοποιώ πως δεν υπάρχει τελικά κανένα μαγικό κουμπί που το πατάω και ξεκινά να λειτουργεί η αισιοδοξία, τελικά.
Έχοντας, μπροστά μου τα 10 απαραίτητα υλικά συνεχίζω την κατασκευή με τον δικό μου σχεδιασμό..με την δική μου αρχιτεκτονική αλλά και με τα εξής εργαλεία ,φυσικά :
ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΑΙΣΙΟΔΟΞΗΣ ΣΚΕΨΗΣ
Ας γίνω πιο ευγνώμων για όσα είμαι και έχω αυτήν την στιγμή.
Να δίνω σημασία σε όσα υπάρχουν κοντά μου είτε μου δόθηκαν είτε κατέκτησα σαν να μην είναι δεδομένες καταστάσεις.
Να αντλώ χαρά από την καθημερινή μου ζωή, εστιάζοντας και στα μικρά πράγματα.
Να εκφράζω την χαρά μου στους άλλους. Όταν την μοιράζομαι με τους γύρω μου, μεγαλώνει!
Ας ακούσω τον άλλον!
Ας ασχοληθώ και με το δικό του πρόβλημα και να μην απαιτώ να ασχολούνται όλοι με τις δικές μου δυσκολίες. Αν δεν καταφέρω να βοηθήσω, ας τον ακούσω απλά και αληθινά..Αν πάλι, καταφέρω να προσθέσω ένα λιθαράκι στην λύση, θα λάβω ικανοποίηση και η χαρά του άλλου θα εσωτερικευτεί μέσα μου. Ήδη έχει ξεκινήσει να ζεσταίνεται ο ψυχισμός από την πρώτη φλόγα της κατανόησης.
Ο.Κ..ίσως και να με έχουν πληγώσει, να με στεναχωρούν κάποιοι..ας δίνω ερμηνείες για όλα αυτά. Αυτομάτως ,έχω ήδη πατήσει το κατώφλι της συγχώρεσης..Πόσο ανακουφιστικό είναι!
Ας ψάξω… σίγουρα θα βρω στιγμές στο παρόν μου, έστω και λίγες ..ή μειωμένης σημαντικότητας, που παρόλα αυτά θα με κάνουν να χαμογελάσω.
Ας παρατηρήσω τα δάχτυλα του χεριού μου .Δεν είναι ίδια! Ας δω δυδυμα αδέλφια που μοιάζουν σαν ‘’δυο σταγόνες νερό’’ όπως λένε.. Αν παρατηρήσω θα δω πως τελικά τίποτα και κανένας δεν είναι απόλυτα ίδιος με τον άλλον. Δεν ωφελεί άρα να συγκρίνομαι με τους άλλους!!
Ποια άτομα με περιτριγυρίζουν? Μήπως μου αφαιρούν την χαρά, την ελπίδα με κάποιο τρόπο? Ας απομακρυνθώ από τέτοιες συναναστροφές!
Έλεγε ο Muhammad Ali ‘’Μην μετράς τις μέρες .κάνε τις μέρες να αξίζουν’’
Λιγότερος υπολογισμός του χρόνου και της ποσότητας φέρνει περισσότερη ποιότητα ζωής. Δεν πρόκειται για απώλεια κιλών ώστε να υπολογίζουμε συνεχώς τις θερμίδες, Γιατί τότε, το μόνο που καταφέρνουμε είναι να μπλοκάρουμε τον συναισθηματικό μας μεταβολισμό.
Ας αφήνω την ροή της καθημερινότητας να λειτουργεί (αφού έχω τα ‘’υλικά και τα παραπάνω εργαλεία της αισιοδοξίας) μην πιέζω τις καταστάσεις να γίνουν όπως ακριβώς θέλω και όποτε εγώ έχω προκαθορίσει. Υπάρχουν και απρόβλεπτα..υπάρχουν και συγκυρίες. Αδύνατον να τα υπολογίζω όλα και να χω τον πλήρη έλεγχο της οποιαδήποτε κατάστασης… Δεν είμαι ο Θεός!
Ας αναγνωρίσω τα όμορφα στοιχεία της προσωπικότητας ακόμα κι αυτών που με στεναχωρούν. Όλοι οι άνθρωποι έχουν και όμορφα συστατικά χαρακτήρα. Έτσι βελτιώνω την επικοινωνία στις σχέσεις μου!
Αποδοτικό πολύ είναι όταν αναγνωρίζω το βράδυ πριν κοιμηθώ τις όμορφες στιγμές της μέρας που πέρασε..Ας αναλογιστώ αυτά που κατάφερα σήμερα. Επιβραβεύω το ‘’παιδί που υπάρχει στον ψυχισμό μου. Και όταν ξυπνήσω τότε καταλαβαίνω ότι τα καλύτερα όνειρα είναι αυτά που βλέπουμε όταν είμαστε ξύπνιοι (Cherie Gilderbloom ). Έτσι ωριμάζει το ‘’παιδί’’ αυτό και γίνεται ο καλύτερος μου φίλος μου.
Απαραιτήτως, χρειάζεται να προσθέτω στο λεξιλόγιο μου φράσεις που θα εμπεριέχουν μηνύματα δύναμης, ελπίδας, παραγωγής, αγάπης και ειρήνης.
Για παράδειγμα: προτιμότερο είναι να πούμε: Έκανα οτιδήποτε μπορούσα παρά να πούμε: Δεν τα κατάφερα .
Το βράδυ, πριν κοιμηθώ ,ξαπλωμένος/η ,ας οραματιστώ με ηρεμία την επόμενη μέρα , τακτοποιώντας την σκέψη μου για τις δουλειές που έχω να κάνω. Με αυτόν τρόπο ,συμβάλλω στον έλεγχο του άγχους και αντιμετωπίζονται οι ανασφάλειες μου.
Αποδοτική είναι η καθημερινή προσωπική περισυλλογή μας σε φάσεις του 24ωρου που χαλαρώνουμε. Να σκεφτώ μετά από την διευθέτηση κάποιας υποχρέωσης :Τελικά, πόσο άδικα ανησυχούσα που είχα απαισιόδοξη διάθεση χθες? Δεν άξιζε που φοβόμουν για κάτι που τελικά δεν είχε συμβεί ούτε συμβαίνει.
Να φροντίζω το σώμα μου, τον οργανισμό μου, την υγεία μου, την καθαριότητα μου. Είναι γεγονός ,ότι το σώμα μου είναι το σπίτι των συναισθημάτων μου!
Και θυμάμαι πάντα τα λόγια του αγαπημένου μου Wayne W. Dyer
Είμαι ρεαλιστής, περιμένω θαύματα.
Απαραίτητη η συμβουλή γιατρού όταν απαιτείται.
Η χρήση όσων αναφέρονται είναι αποκλειστικά και μόνον δική σας ευθύνη.»
Βγήκαν οι «σεισμολόγοι» η Σούλα και ο Περικλής, Μήτσος και Τερψιχόρη
Η μπάρα του Bar είναι ένα καταφύγιο.
Ενας από αυτούς ήταν και ο Γιώργος Ρ. στην ηλικία μου πάνω κάτω, με ένα tatoo extreme στο χέρι, γίνανε η γνωριμίες, το ένα jack έφερνε το άλλο με διάφορα άλλα και φτάνουμε στο σημείο που μου λέει, ρε θα γράψεις κάτι για μένα, όπα λέω δώσε πόνο, μια έκφραση που την λέμε καμιά φορά στην καθημερινότητα μας.... Το απίστευτο είναι ότι έδωσε πόνο ο φίλος .....
Και αρχίζει να μου λέει γιατί αγαπάει την μπάρα του BAR .....Σίγουρα όσοι δουλεύεται μπάρα κάτι παραπάνω θα ξέρετε.
Διαβάστε τι έγινε με τον φίλο Γιώργο.
Πριν αρκετά χρόνια μου λέει μία καθημερινή γύρω στις δέκα το βράδυ, μετά από ένα απόγευμα που πίστευα ότι τα έχω χάσει όλα, βρέθηκα μόνος στο αυτοκίνητό μου. Τόσο μόνος όσο ποτέ ξανά δεν είχα νιώσει στη ζωή μου. Καμία μάνα, κανένας πατέρας ή αδερφός, κανένας κολλητός δεν πίστευα εκείνη την ώρα ότι ήταν εκεί για μένα. Το τηλέφωνο δεν χτυπούσε και εγώ δε μπορούσα να το σηκώσω για να καλέσω κανέναν. Πνιγόμουνα.
Προσωπικά μου λέει δεν είμαι από εκείνους που τα καταφέρνουν να τρίβουν τους αγκώνες τους στην μπάρα χωρίς παρέα. Νιώθω κάπως άβολα. Πιστεύω ότι ίσως δίνω στόχο για σχόλια του τύπου «τώρα αυτός τι κάνει μόνος του εδώ;». Ζορίζομαι όταν οι άλλοι γελάνε με τις παρέες τους, πιάνουν το κορίτσι τους αγκαζέ και πίνουν στην υγειά του, εγώ να είμαι σαν την καλαμιά στον κάμπο.
Και ζηλεύω φριχτά όσους μπορούν να το κάνουν (συχνά).
Να είναι ελεύθεροι στην μοναξιά τους.
ratpack
Απόψε τα μεσάνυχτα ανοίγουν οι ουρανοί!
Απόψε τα μεσάνυχτα ανοίγουν οι ουρανοί! Κάνε την ευχή σου την ώρα που τα πάντα εισακούγονται
Οι μέρες των Χριστουγέννων φέρνουν μαζί τους την μαγεία των παραμυθιών...
Τα Αγιοβασιλιάτικα βαποράκια της Χίου
Η παραμονή της Πρωτοχρονιάς στη Χίο:
«Απόψε το καράβι μας χαίρεται π’ αρμενίζει μαζί με τον παινεματή σφυρά, καλησπερίζει»Πρόκειται για ένα από τα άπειρα δίστιχα που η λαϊκή μούσα δημιούργησε ειδικά για το βράδυ της Πρωτοχρονιάς, όταν στην πλατεία Βουνακίου συρρέουν από τις ενορίες και τις γειτονιές της Χώρας της Χίου, τα ξακουστά αγιοβασιλιάτικα βαποράκια, με τα πληρώματα και το κέφι τους, τα αστεία και τη σάτιρα σε παινέματα και ευχές, σε καυστικά σχόλια και σκώμματα.
Καραβάκι- Βαποράκι
Από παιδιά γνωρίζουμε ότι το σύμβολο των ελληνικών Χριστουγέννων, είναι το καραβάκι. Το συναντάμε στα διηγήματα του Παπαδιαμάντη, αλλά και στη ζωγραφική με τον πιο διάσημο πίνακα που απεικονίζει τα κάλαντα, το ομώνυμο έργο του Τηνίου ζωγράφου Νικηφόρου Λύτρα. «Τα κάλαντα», που φιλοτεχνήθηκαν το 1872, εικονίζουν μια συντροφιά αγοριών , ένα εκ των οποίων βαστά μια μικροσκοπική βάρκα, σύμβολο της αδιάρρηκτης σχέσης του έθνους των Ελλήνων με τη θάλασσα.
Στα καθ’ ημάς πάλι, στο αναβιωμένο έθιμο των «Αγιοβασιλιάτικων Βαπορακιών», όπως ακριβώς τα θέλει πολύ χαριτωμένα το χιώτικο λεκτικό ιδίωμα, τα κάλαντα ή παινέματα, είναι απόλυτα συνυφασμένα με αυτά, με την εκάστοτε κατασκευάστρια ομάδα να αμιλλάται των υπολοίπων σε ευρηματικότητα στίχων και λόγων.
Τα χιώτικα κάλαντα της Πρωτοχρονιάς, συμβολισμένη από το βαποράκι, ελληνική πέρα για πέρα, περιέχει την πρωτοπορία που ήδη ο τόπος διαθέτει, με την πρωτοκαθεδρία του στο ναυτιλιακό στερέωμα. Το έθιμο αλλιώς, ακολουθεί και παρακολουθεί τις επαγγελματικές επιλογές των κατοίκων.
Ρίζες του εθίμου
Ειδικά η Χίος, δεν θα μπορούσε να εκφράσει καλύτερα και συνάμα να εκφραστεί, να τιμήσει δηλαδή και να επιβάλει στη συνείδησή της, το υγρό στοιχείο, τη θάλασσα, με τη διττή, αλλά και πολλαπλή ιδιότητά της.
Το έθιμο των «Βαπορακιών» και οι ρίζες του, «δεν χάνονται στα βάθη των αιώνων», απεναντίας είναι μια νέα συνήθεια, μια πρωτοβουλία που καθιερώθηκε με την ενσωμάτωση του νησιού στον εθνικό κορμό, αμέσως μετά τα νικηφόρα έτη 1912-13. «Η κατασκευή των καραβιών ξεκίνησε λίγο μετά τους βαλκανικούς πολέμους όταν οι Χιώτες αλλά και οι Ψαριανοί και οι Έλληνες της Σμύρνης θέλησαν με αυτόν τον τρόπο να τιμήσουν τον ελληνικό στόλο που είχε πετύχει σημαντικές νίκες σε διάφορες ναυμαχίες», επισημαίνει ο παλιός κατασκευαστής βαπορακιών ο συμπατριώτης μας Νίκος Ρωξάνας. Το έθιμο γνωρίζει αποδοχή και άνθιση κυρίως στη Χίο μετά τη μικρασιατική καταστροφή, αναστέλλεται την περίοδο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, ξαναρχίσει αμέσως μετά για μια δεκαπενταετία και αναβιώνει ισχυρά με την μεταπολίτευση.
Έτσι τιμώντας το Πολεμικό μας Ναυτικό οι κατασκευαστές προτιμούν να αναπαριστούν αρχικά τα ένδοξα πολεμικά σκάφη του εθνικού στόλου, Αβέρωφ, Βέλος, Ιέραξ κλπ, αλλά με την πάροδο των χρόνων να επιλέγουν ακτοπλοϊκά ή γνωστά ποντοπόρα σκάφη.
Η κατασκευή
Οι ομάδες συγκροτούνται ανά ενορία-γειτονιά, από παιδιά, εφήβους και κάποιους μεγαλύτερους, με τους τελευταίους να αναλαμβάνουν το ρόλο του καθοδηγητή. Η εμπειρία τους αποτελεί βασική προϋπόθεση για το πέρασμα της τεχνικής, αλλά και το συντονισμό των εργασιών των παιδιών, καθ’ όλο το διάστημα έως το τέλος του χρόνου. Πολλή δουλειά, μεράκι, συνεργασία και υπομονή, είναι τα χαρακτηριστικά των μελών των ομάδων, που λόγω και του ναυτικού αντικειμένου ονομάζονται …πληρώματα. Η μικρογραφία καραβιού, μεγέθους 6 έως 7 μέτρων, θα κατασκευαστεί με ιδιαίτερη έμφαση στη λεπτομέρεια. Τα καταστρώματα, τα κλειστά του μέρη, τα κανόνια και τα λοιπά του αμυντικά χαρακτηριστικά, θα αποδοθούν στην εντέλεια. Η ευρηματικότητα πάντως, η λεπτομέρεια και η προσέγγιση της τελειότητας παραμένουν αμείωτες στο ζήλο των παιδιών, ώστε ο στολισμός να είναι εκτός από λαμπρός και πρωτότυπος, ο φωτισμός να προσδιορίζει τον πανηγυρικό χαρακτήρα της ημέρας, το σκάφος να διαθέτει πλέον μηχανή, ενώ δίδεται και βαρύτητα στην αξιοπλοΐα του.
Μετά το διαγωνισμό και παρά το ψύχος που η 31η Δεκεμβρίου συνήθως διαθέτει, έχουμε την τύχη και τη χαρά να απολαμβάνουμε τα πρωτοχρονιάτικα βαποράκια της Χίου να περιπλέουν στο λιμάνι της.
Παινέματα και κάλαντα
Πέρα όμως από την κατασκευή, η ομάδα θα πρέπει να εστιάσει παράλληλα και στη σύνθεση των «παινεμάτων», των καλάντων που το πλήρωμα θα απαγγείλει ή και θα ψάλλει κατά τη διάρκεια της παρουσίασης στο διαγωνισμό. Τα παινέματα αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της όλης διαδικασίας των Αγιοβασιλιάτικων Βαποριών, αφού κατά τη μεταφορά του καραβιού από τη γειτονιά στο κέντρο της πόλης, την περιφορά στους δρόμους και τελικά την επιστροφή, τα πρωτοχρονιάτικα κάλαντα περιέχουν πρωτότυπο και κάθε χρονιά ιδιαίτερο περιεχόμενο. Στη σύνταξη των δίστιχων και τετράστιχων πολύτιμη είναι η συμβολή των μεγαλυτέρων της γειτονιάς και εκείνων που έχουν το χάρισμα της σύνθεσης, οι ριμαδόροι. Οι συνθέσεις τους, σε απλό καθημερινό λόγο, χρησιμοποιούν τοπικά γλωσσικά ιδιώματα, ενώ υμνούν συνήθειες, αρχές και επικρατούσες αντιλήψεις. Θα ιστορηθούν όμως και γεγονότα της χρονιάς που πέρασε, θα διατυπωθούν προσδοκίες, είτε αυτές αφορούν τη συνοικία και την πόλη, είτε ολόκληρη την Ελλάδα. Αποδέκτες θα έχουν τους γείτονες και ενορίτες, τις τοπικές αρχές, την κεντρική εξουσία.
Τα καραβάκια της δρα Στέλλας Τσιροπινά
Αστείρευτη πηγή πληροφοριών συνολικά για το έθιμο των πρωτοχρονιάτικων καραβιών, είναι η διδακτορική εργασία της εκπαιδευτικού φιλολόγου, δρα Στέλλας Τσιροπινά, που κυκλοφορεί σε βιβλίο από τις εκδόσεις ΑΙΓΕΑΣ, με γενικό τίτλο «Η θεατρικότητα των Χιακών εθίμων του Εορτολογίου / 1. Πρωτοχρονιάτικα καραβάκια –Λάζαροι». Η καταγραφή βήμα προς βήμα της διαδρομής του εθίμου, αυτό αναδεικνύεται με κάθε λεπτομέρεια στην εκατοντάχρονη ζωή του. Στην ευρηματικότητα του λόγου ενδεικτική είναι η πλοκή των στίχων, ιδίως στα κάλαντα των πρώτων ετών, που υμνούν την ηρωική συμβολή του ναυτικού στην απελευθέρωση των νησιών του Βορείου Αιγαίου:
Άγιος Βασίλης έρχεται, τώρα ’ναι αντρειωμένος κρατά τουφέκι και σπαθί και είναι αρματωμένος και μια σημαία γαλανή με σφαίρες τρυπημένη που τη φιλούν με δάκρυα οσ’ ήσαν σκλαβωμένοι
Μην ντο θαμάζεσαι Τουρκιά πως η Ελλάς είναι φτωχιά έχει και παλικάρια που κτυπούν σαν τα λιοντάρια. Έχει τα παποράκια της, έχει τα κανονάκια της μιαν ντουφεκιά να σύρει, πά’ της Πόλης το γιοφύρι.
Μετά την τραγωδία του 1922 ο Άγιος Βασίλης γίνεται πρόσφυγας και οι καλαντιστές θρηνούν:
Αρχιμηνιά κι αρχιχρονιά, χάλασε ο κόσμος κι ο ντουνιάς κι αρχή – κι αρχή καλός μας χρόνος, εξορί – εξορίστηκε ο κόσμος.
Γυρίζουμε σαν τα πουλιά και πού να φτιάξουμε φωλιά που ό-που όλο τη χαλούνε και δε θέ- και δεν θέλουν να μας δούνε.
«Από την εποχή της εγκατάστασης Μικρασιατών προσφύγων στη Χίο» διαπιστώνει η Στέλλα Τσιροπινά, «μικροί και μεγάλοι καλαντιστές - κατασκευαστές ταύτιζαν τα ομοιώματα με τα πολεμικά πλοία, στα οποία είχαν εναποθέσει τις ελπίδες για την παλιννόστησή τους ενώ παράλληλα τα κάλαντά τους απηχούσαν τον ίδιο πόθο και καημό».
Εθιμικός διαγωνισμός – άμιλλα
Με την πάροδο των χρόνων, με την Κατοχή και τον Εμφύλιο τα έθιμα ατονούν, χάνονται, διατηρούνται στη μνήμη και τη νοσταλγία όσων τα έζησαν. Από τη μοίρα αυτή, δεν μπορούσαν να ξεφύγουν τα αγιοβασιλιάτικα βαποράκια. Έτσι με πρωτοβουλία κάποιων φωτισμένων Χιωτών και τη συνδρομή του τοπικού τύπου, το 1977 επιτυγχάνεται η θεαματική επαναδραστηριοποίηση των κατοίκων του νησιού και η αναβίωση του «Βαπορακιών».
Το έθιμο εδραιώνεται πλέον, με κίνητρο το διαγωνισμό το βραδάκι της παραμονής της Πρωτοχρονιάς, στην κεντρική πλατεία ή το φουαγέ του Ομηρείου Πνευματικού Κέντρου, όταν οι καιρικές συνθήκες το επιβάλλουν.
Από τα Ανθεστήρια
Η περιφορά φωτισμένων πλοίων, όπως σε άλλες περιοχές έχουμε την περιφορά εκκλησιών, μικρογραφιών, φωτισμένων πάντα, την παραμονή της Πρωτοχρονιάς, χάνεται στα βάθη των αιώνων, τόσο που αγγίζει την αρχαιότητα. Η εργασία του Παιδαγωγικού Τμήματος του Πανεπιστημίου Αιγαίου στη Ρόδο, η οποία εκπονήθηκε το ακαδημαϊκό έτος 2012-2013 και έχει τίτλο: «Πρωτοχρονιάτικα Κάλαντα και Παινέματα / Τα Αγιοβασιλιάτικα Βαποράκια της Χίου», πιθανολογεί ότι το έθιμο κατάγεται από το τροχοφόρο πλοίο των Ανθεστηρίων, πάνω στο οποίο εισερχόταν στην Αθήνα, αλλά και στις λοιπές ιωνικές πόλεις, ο θεός Διόνυσος με τη συνοδεία του, όπως και ότι η Χίος αποτελούσε νησί και πόλη-κράτος της Ιωνίας. Η εργασία έγινε στο μάθημα «Λαϊκή Λογοτεχνία: Σύγχρονες όψεις», με διδάσκοντα τον καθηγητή Γιώργο Κατσαδώρο.
Η κ. Τσιροπινά αποκαλεί τα πλοιάρια «ευετηριακά», όπως και ο Μέγας και συγκεκριμένα «ευετηριακά έθιμα των αγερμών».«Αγερμοί», είναι οι ομάδες των καλαντιστών, των Χριστουγέννων, της Πρωτοχρονιάς, των Θεοφανείων, αλλά και του Λαζάρου. Η λέξη «ευερτηρία» πάλι, προέρχεται από (ευ+έτος) και σημαίνει καλό έτος, καλή χρονιά. Σε αυτό το πλαίσιο τα αγιοβασιλιάτικα καραβάκια, όπως προκύπτει από την έρευνα, είναι μια συνέχεια που περνά από τη Ρώμη και το Βυζάντιο, φτάνει στις μέρες μας, και οι καλαντιστές περιδιαβαίνουν τον οικισμό, το χωρίο ή την πόλη, τα σπίτια των φίλων, των συγγενών ή των γειτόνων και σε αντάλλαγμα των παινεμάτων και των ευχών, τους προσφέρονται τα κεράσματα.
Απο τον politischios.gr/
Φέρτε τα παιδιά να μας διδάξουν τι θα πει απόλαυση
Το μαγικό κουμπί: Χριστουγεννιάτικο
Τα πολύ παλιά τα χρόνια οι άνθρωποι ήξεραν για το μαγικό κουμπί.
Ήταν γνωστό σε όλους ότι βρισκόταν κάπου θαμένο και έτσι όλοι έλπιζαν πως
μια μέρα θα είχαν την τύχη να το πατήσουν και έτσι να εκπληρώσουν κάθε επιθυμία
τους.
Δεν ήξεραν όμως ότι για να μπορέσεις να πατήσεςι το μαγικό κουμπί έπρεπε να
ήσουν καλόκαρδος, και πάλι, μόνο μιά σου επιθυμία θα μπορούσε να εκπληρωθεί.
Αυτό, το ήξερε μόνο ο γέρο Τηλέμαχος και το είχε γράψει στο ημερολόγιό του
για να μην το ξεχάσει, μια και ήταν μεγάλος σε ηλικία. Έτσι η ιστορία του
μαγικού κουμπιού έμεινε ξεχασμένη μέσα σ’ ένα παλιό σεντούκι.
Πλησίαζαν Χριστούγεννα. Έξω μακριά στα δάση ο χειμώνας είχε έρθει.
Μπορούσες να το νιώσεις στο παγωμένο έδαφος και να το δεις στα από καιρό
πεσμένα φύλλα που κείτονταν εκεί.
Μπορούσες να το ακούσεις στο θυμωμένο βούισμα του ανέμου μέσα απ’ τα
γυμνά κλαδιά των δέντρων.
Όμως στην πόλη τα πράγματα ήταν διαφορετικά. Εδώ δεν υπήρχε τίποτα που να
θυμίζει Χριστούγεννα, εκτός από τις στολισμένες βιτρίνες των καταστημάτων και
τις φωταψίες στους δρόμους που φάνταζαν ανελέητα γελοίες κάτω από τον
καταγάλανο ουρανό. Οι άνθρωποι ξεγελιόνταν απ’ τη λέξη “Δεκέμβρης”, φορούσαν
μάλλινες μπλούζες και παλτά και γύριζαν καταϊδρωμένοι στα σπίτια τους! Τα
δέντρα, μάταια περίμεναν το ευεργετικό ξεροβόρι που θα έριχνε τα φύλλα τους στη
γη….
Μια τέτοια ζεστή μέρα βρήκε η Πώλα το ημερολόγιο του γέρο Τηλέμαχου μέσα
στο παλιό σεντούκι που βρισκόταν στη σοφίτα. Είχε πάει εκεί πάνω με σκοπό να
εξαφανίσει τις αράχνες που το είχαν παρακάνει, και βρέθηκε να ξεφυλλίζει τις
φαγωμένες και μισοσβησμένες απ’ το χρόνο σελίδες του ημερολόγιου που έγραφε για
το μαγικό κουμπί.
Έτσι έμαθε την ιστορία του και ευχήθηκε να ήταν αληθινή.
“Πόσο θα μου άρεσε να κάνω φέτος Χριστούγεννα με χιόνι!” αναστέναξε.
Εκείνη τη στιγμή, χτύπησε το κουδούνι. Η Πώλα παράτησε το ημερολίγο και
έτρεξε ν’ ανοίξει. Στην πόρτα στεκόταν ένας σκυφτός ζητιάνος, απ’ εκείνους που
γεμίζουν τις πόλεις στις γιορτές. Της μουρμούρισε κάτι παρακαλεστικά και η Πώλα
έτρεξε να του φέρει κάτι.
“ Αλήθεια” -είπε, όταν πια ο γέρος είχε φύγει, “πόσο θάθελε εκείνος ο
ζητιάνος να πατήσει το μαγικό κουμπί! Θα ζητούσε όλα τα πλούτη του κόσμου! “
Και βάλθηκε να σκέφτεται ποιοί άνθρωποι θάθελαν να πατήσουν το μαγικό
κουμπί, και για ποιό λόγο…
Την άλλη μέρα είχε κιόλας ξεχάσει την ιστορία που διάβασε στη σοφίτα. Βγήκε
έξω φουριόζα να κάνει τα Χριστουγεννιάτικα ψώνια της.
Γύριζε πίσω στο σπίτι της καταϊδρωμένη μ’ ένα σωρό πράγματα, πατώντας βαριά
στο έδαφος, όταν ξαφνικά ένα μυστηριώδες “κρικ” ακούστηκε. Η Πώλα είχε πατήσει
το μαγικό κουμπί!
Ξαφνικά, όλα άρχιζαν ν’ αλλάζουν γύρω της.
Πρώτα πρώτα, σκοτεινά σύννεφα μαζεύτηκαν στον ουρανό. Ο ήλιος χάθηκε πίσω
τους αφού οι ακτίνες του τρεμόπαιξαν μια- δυό φορές.
Άρχιζε να χιονίζει.
Ένας παγωμένος βοριάς φύσηξε και πήρε τα ξερά φύλλα των δέντρων μια βόλτα
μέχρι το λιμάνι. Εκεί προσγειώθηκαν στη φουρτουνιασμένη θάλασσα. Τα κύματα
άρχισαν να σκουντούν πειραχτικά τις βάρκες που σε λίγο, άρχισαν να χορεύουν
τρελλά!
Οι άνθρωποι στους δρόμους έσφιξαν πάνω τους τα παλτά τους και άρχισαν να
τρίβουν τα χέρια τους για να τα ζεστάνουν. Το χιόνι δεν άργησε να απλώσει το
άσπρο πέπλο του παντού.
Τα παιδιά με τις μύτες τους κόκκινες άρχισαν να παίζουν με το χιόνι με
χαρούμενα ξεφωνητά. Όλοι βάλθηκαν να φτιάχνουν ένα τεράστιο χιονάνθρωποι στο
κέντρο της πλατείας.
Και η Πώλα;
Με την καρδιά πλημμυρισμένη από ευτυχία παρακολουθούσε την αλλαγή του
καιρού. Όταν πια άρχισε να χιονιζει….
-Ζήτω!! ξεφώνισε και πήδηξε απ’ τη χαρά της. Μονομιάς απογειώθηκε και
βρέθηκε να στροβιλίζεται ανάμεσα στις νιφάδες του χιονιού. Ανέβηκε τόσο ψηλά,
που μπόρεσε να δει ολόκληρη την πόλη σκεπασμένη μ’ ένα άσπρο σεντόνι. Τότε,
έβγαλε από την τσάντα της τις χριστουγεννιάτικες γιρλάντες που είχε αγοράσει
και τις πέταξε κάτω. Και εκείνες μεγάλωσαν, μ ε γ ά λ ω σ α ν, ΜΕΓΑΛΩΣΑΝ και
στόλισαν όλες τις στέγες των σπιτιών της πόλης.
Την άλλη μέρα ξημέρωναν Χριστούγεννα.
Οι καμπάνες χτύπησαν γλυκά μέσα στη μαύρη νύχτα. Η πόλη σκεπασμένη μ’ ένα
σάβανο άσπρου χιονιού, άρχισε σιγά-σιγά να ξυπνάει. Οι άνθρωποι, πατώντας πολύ
προσεκτικά στο χιόνι κατευθύνταν στις εκκλησιές κρατώντας φαναράκια.
Μια γλυκιά μελωδία ξεχυνόταν από κάθε εκκλησία και ανέβαινε ψηλά, πάνω απ’
τις στέγες των σπιτιών, πάνω απ’ τα ψηλά καμπαναριά, πάνω απ’ τα σύννεφα και
τ’αστέρια και γίνονταν μια σκάλα, που ένωνε τον ουρανό με τη γη.
Άσπας Χαβιάρα εκπαιδευτικός
Υ.Γ Μην ξεχνάτε να κάνετε like στην σελίδα μας και να κοινοποιήσετε το άρθρο ε!!
Το ξωτικό με την παγωμένη καρδιά
|
Αρχικά δοκίμασε
να εργαστεί στο εργαστήρι παιχνιδιών αλλά το μόνο που έκανε ήταν να χαλάει τις
ρόδες των ποδηλάτων ώστε να μην κυλούν!
Ο Αϊ
Βασίλης που τον αγαπούσε τόσο πολύ τον είχε στείλει στο εργαστήρι σοκαλάτας… όμως
και εκεί ο Πωλ προκαλούσε μόνο φασαρίες… Βουτούσε μέσα στη σοκολάτα και
κατέστρεφε τα σοκολατένια στολίδια.
Στη
συνέχεια είχε εργαστεί στο εργαστήρι περιτυλίγματος …όμως αυτό που έκανε ήταν
πέρα από κάθε φαντασία…κόλλαγε τα περιτυλίγματα με τσίχλα γιατί βαριόταν να
κόβει την κολλητική ταινία!!
Την
τελευταία φορά είχε δουλέψει μόλις για 15 λεπτά στο εργαστήρι γραμμάτων…όμως η
αποτυχία ήταν παταγώδης όταν πασάλειψε όλα τα γράμματα με πολύχρωμα μελάνια για
να κοροϊδέψει τα υπόλοιπα ξωτικά.
Όλα τα ξωτικά
ήταν πολύ απογοητευμένα από τον Πωλ και είχαν θυμώσει πολύ μαζί του… όμως ο Αϊ
Βασίλης πάντα έβρισκε ένα καλό λόγο για να ηρεμίσει τους πάντες και πάντα έδινε
στον Πώλ μια ακόμα ευκαιρία ελπίζοντας ότι θα καταλάβει το λάθος του.
Μια μέρα
ο Πωλ συνάντησε στο δρόμο ένα ξωτικό διαφορετικό από τα υπόλοιπα…αυτό το ξωτικό
είχε ρόδες αντί πόδια…όταν ο Πώλ το είδε άρχισε να το κοροϊδεύει και να το πειράζει…
- Χαχαχα
μα πως είσαι έτσι; του έλεγε! Δε θα έπρεπε να βρίσκεσαι εδώ…εδώ είναι το χωριό
των ξωτικών του Αϊ Βασίλη και εσύ δεν είσαι ξωτικό…είσαι ένα παράξενο αλλόκοτο
και άσχημο πλάσμα. Εσύ δε μπορείς να δουλέψεις σε κανένα από τα εργαστήρια του
Αϊ Βασίλη… δεν έχεις καν πόδια.
Το μικρό
ξωτικό με τις ρόδες, τον προσπέρασε και κλαίγοντας μπήκε στο σπίτι του χωρίς να
πει ούτε μια λέξη.
Ο Πωλ το
βράδυ έπεσε να κοιμηθεί όμως κάτι παράξενο συνέβη εκείνη τη βραδιά…δεν ήταν ένα
βράδυ όπως όλα τα άλλα…! Ο Πωλ ξαφνικά ένιωσε μια παγωνιά στην καρδιά του…ένιωσε
όπως δεν είχε ξανανιώσει ποτέ. Το πρωί όταν ξύπνησε τίποτα δεν ήταν το ίδιο. Τα
μαλλιά του ήταν άσπρα σαν μπαμπάκι, το χριστουγεννιάτικο δέντρο στο σαλόνι του
ήταν ξερό χωρίς ούτε ένα στολίδι, η ταυτότητα του ξωτικού είχε γίνει στάχτη
πάνω στο τραπέζι και το χειρότερο όλων ήταν ότι η καρδιά του ήταν παγωμένη.
Αμέσως
έτρεξε να ζητήσει βοήθεια στο Αϊ Βασίλη…Αυτός ίσως μπορεί να φτιάξει τα
πράγματα σκέφτηκε. Τρέχοντας έφτασε στο σπίτι του Αϊ Βασίλη και βιαστικά
βιαστικά χτύπησε την πόρτα και του είπε: Δες τι έπαθα…βοήθησέ με καλέ μου Αϊ
Βασίλη και του έδειξε τη στάχτη από την ταυτότητά του ξωτικού.
Όταν ο Αϊ
Βασίλης τον είδε…γούρλωσε τα μάτια του, τον αγκάλιασε και του είπε ότι αυτό
ήταν μια μαγεία…τόσο δυνατή που ούτε ο ίδιος δε θα μπορούσε να τη λύσει… και
αμέσως επέστρεψε στο εργαστήρι του για να τελειώσει τη λίστα των καλών παιδιών.
Ο Πωλ
απογοητευμένος, ζήτησε βοήθεια από όλα τα εργαστήρια των ξωτικών…όμως κανένα δε
δέχτηκε να τον βοηθήσει.
-Καλά λοιπόν… θα επιστρέψω σπίτι και τα
φτιάξω όλα μόνος μου είπε. Πήγε σπίτι, άναψε το τζάκι, άναψε μια σόμπα, φόρεσε
2 παλτό και 5 κάλτσες και περίμενε να νιώσει ζεστασιά…μάταια όμως. Η καρδιά του
ήταν τόσο παγωμένη που δεν μπορούσε να αισθανθεί τίποτα..!!
-Δε θα τα
παρατήσω μπορώ να το φτιάξω είπε… έκανε μια ζεστή σοκολάτα και μια δεύτερη και
μια τρίτη αλλά και πάλι τίποτα…ήδη είχε βραδιάσει και η παγωνιά στην καρδιά του
όλο και μεγάλωνε!
Ξαφνικά
μέσα στην ηρεμία της νύχτας ακούστηκαν ρόδες στην πόρτα του…
-Μα τι
μπορεί να είναι; σκέφτηκε και χωρίς άλλη σκέψη άνοιξε την πόρτα του… τι να δει..
ήταν το ξωτικό με τις ρόδες!
- Έμαθα
τα νέα σου του είπε και ήρθα να σε βοηθήσω και να σου κάνω παρέα!
-Τι; Εσύ ;
Πως είναι δυνατόν; Σου φέρθηκα απαίσια προχθές και εσύ ήρθες να με βοηθήσεις;
-Μα και
βέβαια του είπε το ξωτικό με τις ρόδες…εγώ δουλεύω στο εργαστήρι του γιατρού
και μπορώ να σε φροντίσω μέχρι να γίνει καλά του απάντησε και αμέσως μπήκε στην
κουζίνα και του έφτιαξε ένα μαγικό
βότανο.
-Πιες
αυτό του είπε.
Θα το πιώ
αλλά θέλω να σου ζητήσω συγγνώμη. Λυπάμαι πολύ για ότι συνέβη... δεν έπρεπε να
σε κοροϊδέψω, είσαι τόσο ξεχωριστό ξωτικό και εγώ δεν το είχα καταλάβει. Θα με
συγχωρέσεις;
Το ξωτικό
με τις ρόδες και τη μεγάλη καρδιά τον αγκάλιασε και τον συγχώρησε… και τόσο ήταν
που συνέβη κάτι ακόμα πιο μαγικό…Τα φώτα στο δέντρο άναψαν, τα στολίδια
εμφανίστηκαν, η ταυτότητα του ξωτικού επανήλθε από τις στάχτες της και έγινε
σαν καινούρια. Ξαφνικά η παγωμένη καρδιά του Πωλ ζεστάθηκε και ο ίδιο άστραψε
από χαρά και ευτυχία.
Ήταν η μαγεία της ειλικρινής συγγνώμης που τον γιάτρεψε! Και έζησαν αυτοί καλά και εμείς καλύτερα!!
Καλά
Χριστούγεννα
Με αγάπη
Μπόη Μαρία εκπαιδευτικός