Από της αρχές Μαρτίου ετοιμαζόμαστε να κάνουμε εξορμήσεις στα χωράφια να δούμε την χρωματιστή Χίο. Το κάνουμε κάθε εβδομάδα και την βλέπουμε σε χρώματα διάφορα αλλά να κοκκινίζει η φύση, μόνο το Μάρτιο.
Μια μικρή αναφορά …
Έχουμε συνδέσει τη τουλίπα με τους κάμπους της Ολλανδίας και τις Κάτω Χώρες, όμως ιστορικά πολύ πριν είχε γίνει το έμβλημα της Κωνσταντινουπόλεως. Στους όμορφους κήπους γύρω απ’ τον Κεράτιο πρωτοκαλλιεργήθηκε όταν την έφεραν από τα βάθη της Ανατολής. Τόπος καταγωγής της φαίνεται ότι είναι η κεντρική Ασία, το Τιέν Σαν και τα όρη των Παμίρ Αλέ στο Ισλαμαμπάντ. Ενώ δεύτερη περιοχή είναι το Αζερμπαϊτζάν και η Αρμενία, γενικά η περιοχή του Καυκάσου. Από εκεί εξαπλώθηκαν οι τουλίπες σε όλη τη Μεσόγειο.
Το παρακάτω κειμενάκι μου θύμισε τον Άγιο Ισίδωρο με τα δάκρυα.
Σε πολλούς Ελληνικούς, αλλά και Περσικούς μύθους αναφέρεται η τουλίπα. Μύθους που πλάθουν την ιστορία της γέννησής της. Στα βάθη της Ανατολής ήταν κάποτε ένας Πέρσης πρίγκιπας που ονομαζόταν Φαράχ.
Ο Φαράχ ήταν πολύ ερωτευμένος με την Σχιρίν. Όταν η αγαπημένη του σκοτώθηκε, ο Φαράχ έπεσε με το άλογό του σε έναν γκρεμό και αυτοκτόνησε. Το αίμα του πότισε το έδαφος και κάθε σταλαγματιά του έγινε τουλίπα.
Από τότε οι τουλίπες θεωρούνται σύμβολο της απόλυτης αγάπης.
Στην Χίο λένε ότι έχουμε τέσσερα είδη τουλίπας, τα τρία από τα οποία φύονται αποκλειστικά στην Χίο. γράφω λένε γιατί δεν τα εχω δει όλα, Οι ντόπιοι τις ονομάζουν Λαλάδες. Τα είδη της τουλίπας στην Χίο είναι η Tulipa praecox , η Toulipa agenesis , η Tulipa clusiana και η Tulipa undulatifolia . Τις συναντάμε κυρίως στο κεντρικό και ίσως και στο νοτιοανατολικό μέρος του νησιού . Το πότε αρχίζουν να ανθίζουν εξαρτάται από το πόσο καλός είναι ο καιρός . Τα άνθη της τουλίπας δεν διατηρούνται πάνω από 7 με 10 μέρες
Οι λαλάδες της Χίου αναλυτικά:
H Tulipa Praecox Ten ή Τουρκολαλάς.
.png)
Τα άνθη έχουν ζωηρό κόκκινο χρώμα. Έχει βολβό με χιτώνες εσωτερικά μαλλιαρούς (σε μερικά είδη η εσωτερική πλευρά του καλύπτεται από ένα παχύ τριχωτό στρώμα το οποίο του εξασφαλίζει επιπλέον προστασία από το κρύο. Γι΄ αυτό λοιπόν ονομάζονται «μαλλιαρές Τουλίπες»). Μπορεί να φτάσει το ύψος της μέχρι και 70 εκατοστά. Συναντάται και γύρω από καλλιεργούμενες εκτάσεις συνήθως αγρούς και ελαιώνες.
H Tulipa agenensis DC in Redoute ή φραγκολαλάς,
.png)
φτάνει μέχρι τα 50 εκατοστά ύψος. Τα άνθη της είναι κόκκινα και στο εσωτερικό τους έχουν μαύρα στίγματα και κίτρινες ραβδώσεις. Απαντάται μέσα και γύρω από καλλιεργούμενες εκτάσεις, αγρούς και ελαιώνες.
H Tulipa clusiana DC in Redoute ή λαλαδάκι πολίτικο ή βαβιλούσικο.
.png)
Είναι μια ποικιλία μικρόσωμης λαλάδας, μέχρι 60 εκατοστών ύψος, με λευκά άνθη με έντονες εξωτερικές ραβδώσεις πορφυρού χρώματος. Έρχεται από την Περσία, και είναι σπάνιο. Σπάνια συναντώνται πάνω από τρεις λαλάδες μαζί. Το φυτό κινδυνεύει από εξαφάνιση, λόγω της υπερβολικής εξόρυξης των βολβών. Συναντάται μέσα και γύρω από καλλιεργούμενες εκτάσεις αγρούς, ελαιώνες, λιβάδια, αλλά και σε ξερότοπους. Η τιμή του στην αγορά της πόλης την εποχή της ανθοφορίας του, είναι ιδιαίτερα υψηλή.
H Tulipa undulatifolia ή τουλίπα η κυμματόφυλλη.
.png)
Έχει πορτοκαλοκόκκινα άνθη με μήκος περίπου 7 εκατοστά. Τα φύλλα της έχουν κυματιστά άκρα και φτάνει μέχρι τα 30 εκατοστά ύψος. Είναι σπάνιο είδος, και τείνει να εξαφανιστεί. Πιθανόν αν είναι το ίδιο είδος με την T. Boetica Boiss & Heldr. Φύεται σε καλλιεργούμενες περιοχές, αγρούς, και κυρίως σε αγρούς με καλλιέργειες σχίνου.
Οι ποικιλίες της τουλίπας είναι πολλές και διακρίνονται από χαρακτηριστικά:
- με άνθη απλά ή διπλά
- πρώιμες ή όψιμες
- με περιγόνιο πολύ ανοιχτό ή σχεδόν κλειστό
- με φύλλα περιγόνιου αμβλέα, οξέα ή κροσσωτά
- μονόχρωμες ή ποικιλόχρωμες
- μορφή νάνου ή γίγαντα
Οι τουλίπες είναι εικόνες, σύμβολα μιας γλώσσας γεμάτης ποίηση και μας φέρνουν την αστείρευτη ενέργεια της φύσης.
Και κλείνοντας με έναν στοίχο του Οδυσσέα Ελύτη.
Βίτσα τουλίπα μάγουλο της έγνοιας
Σπλάχνο δροσάτο της φωτιάς
Θα ρίξω ανάσκελα τον Μάη θα τον σφίξω στα μπράτσα μου
Θα τον δείρω τον Μάη θα τον σπαράξω.!!
